Czym są spółdzielnie energetyczne?

Głównym celem spółdzielni energetycznej jest obniżenie kosztów zakupu energii elektrycznej, a także budowa samowystarczalności i niezależności energetycznej społeczności i podmiotów funkcjonujących na obszarach wiejskich i w małych miastach. Pomimo zmiany systemu rozliczeń, spółdzielnie energetyczne dalej mogą działać na podstawie systemu prosumenckiego, polegającego na rozliczeniu energii na podstawie tzw. opustów.

Sprzedawca energii rozlicza się ze spółdzielnią energetyczną jedynie z różnicy pomiędzy ilością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej i ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci na potrzeby własne przez spółdzielnię (jej członków) w stosunku skorygowanym współczynnikiem ilościowym 1 do 0,6. Rozliczenie to dotyczy energii elektrycznej wprowadzonej i pobranej z sieci dystrybucyjnej przez wszystkich wytwórców i odbiorców energii elektrycznej, będących członkami spółdzielni energetycznej. Taka sama zasada obowiązuje, jeżeli przedmiotem działania spółdzielni jest produkcja ciepła lub biogazu.

Kto może utworzyć spółdzielnię energetyczną?

• Spółdzielnie mogą być tworzone na obszarze nie większym niż 3 gminy wiejskie lub miejsko-wiejskie sąsiadujące ze sobą.
• Członkami spółdzielni mogą być osoby fizyczne lub osoby prawne, a więc np. jednostki samorządu lokalnego, przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe.
• Liczba członków spółdzielni wynosi od 3 do 1000 członków.
• Łączna moc zainstalowanych źródeł energii:
  • umożliwia pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 70% potrzeb własnych spółdzielni energetycznej i jej członków,
  • nie przekracza 10 MW w przypadku energii elektrycznej, 30 MW dla energii cieplnej i 40 mln m³ dla biogazu.

Jakie korzyści daje spółdzielnia energetyczna?

Spółdzielnie energetyczne umożliwiają znaczne obniżenie kosztów zakupu energii dla jej członków (nawet o 20 do 40%) oraz wyższe przychody dla jej wytwórców, a także wzrost bezpośredniego wykorzystania zielonej energii na terenach, na jakich funkcjonują. Członkowie spółdzielni nie ponoszą opłat zmiennych za usługę dystrybucyjną dotyczącą wytworzonej i zużytej w ramach spółdzielni energii.

Ponadto nie nalicza się i nie pobiera następujących opłat:

• opłaty OZE,
• opłaty mocowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy,
• opłaty kogeneracyjnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji,
• podatku akcyzowego, pod warunkiem, że łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii spółdzielni energetycznej nie przekracza 1 MW,
• nie stosuje się także obowiązków umarzania certyfikatów zielonych, błękitnych i białych.

Korzystanie z lokalnych źródeł energii daje nie tylko niższe koszty jej pozyskania, ale również większą kontrolę dostaw i niezależność energetyczną dla wszystkich członków spółdzielni. Będą oni mogli realnie współdecydować o jednym z kluczowych czynników wpływającym na efektywność produkcji, świadczenia usług i działalności instytucji samorządowych, co, jak pokazał rok 2022 r., ma znaczenie niebagatelne i stanowi o być albo nie być wielu podmiotów działających na rynku.

Budowanie społeczności, która współpracuje w sposób skuteczny i praktyczny, daje również korzyści w postaci wzrostu świadomości na temat wykorzystania energii i sposobów jej oszczędzania zarówno pośród członków spółdzielni, jak i wszystkich mieszkańców gminy.

Spółdzielnie a klastry energii

Pomiędzy klastrami energii a spółdzielniami energetycznymi jest zasadnicza różnica. W odróżnieniu od klastrów, spółdzielnie posiadają osobowość prawną, mogą więc rozpoczynać działalność od razu po rejestracji w KRS i KOWR. Również w przeciwieństwie do klastrów, dla spółdzielni przewidziano szereg ulg w opłatach za korzystanie z sieci energetycznej (pkt. 3). Klastry muszą też dysponować koncesją na obrót energią, a wobec spółdzielni takiego wymogu nie ma.

Ograniczeniem dla spółdzielni jest natomiast to, że mogą działać wyłącznie na terenie gmin wiejskich i wiejsko-miejskich, oraz że nie mogą sprzedawać energii na rynek zewnętrzny (obrót energią odbywa się pomiędzy członkami spółdzielni).

Spółdzielnia energetyczna w praktyce

Jeżeli chcesz poznać funkcjonowanie spółdzielni energetycznej w praktyce, napisz na biuro@planergia.pl i umów się z nami na spotkanie lub telekonferencję!

Gwarantujemy współpracę z założycielem pierwszej w Polsce spółdzielni energetycznej, aktywnie działającej i rozliczającej się z OSD, która działa w województwie mazowieckim na obszarze sąsiadujących z sobą gmin Raszyn-Nadarzyn-Michałowice.

Zapraszamy do współpracy

Planergia Sp. z o.o. to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Podstawowe fakty dotyczące zespołu konsultantów działających obecnie w ramach Planergii przedstawiają się następująco:

• Ponad 450 projektów dla firm i samorządów w całej Polsce,
• Wartość zrealizowanych projektów: około 1,5 mld zł,
• Wartość pozyskanych środków: ponad 500 mln zł.

Przygotowanie tak złożonego projektu jest sporym wyzwaniem - pomimo dużego budżetu programu jedynie bardzo dobrze przygotowane projekty będą mogły liczyć na wsparcie. Nasze doświadczenie i kompetentny zespół mogą w tym pomóc!