Stosunkowo niedawno, z końcem października, zmieniliśmy czas z letniego na zimowy. Wiele osób zastanawia się, czy zmiana ta w dalszym ciągu ma sensu, i czy rzeczywiście jest jeszcze konieczna. Warto uświadomić sobie jednak, jak duże znaczenie w naszym życiu odgrywa światło naturalne. Badania pokazują, że ma ono olbrzymi wpływ na nasze zdrowie, samopoczucie, energię życiową czy też zdolność do uczenia się. Czasami wystarczy wprowadzić kilka zmian w naszym domu, aby lepiej korzystać z jego niekwestionowanych zalet przez cały rok.
Poniższy artykuł opracowany został przez firmę VELUX oraz udostępniony na portalu Planergia na prośbę i za zgodą autora. Bazowym źródłem przygotowanego materiału jest książka: „Dobre środowisko wewnętrzne - czujesz jakbyś był na zewnątrz w trakcie łagodnego lata. Przewodnik jak zaprojektować zdrowy dom”. Tytuł oryginału: „A good indoor environment feels like being outside on a mild summer’s day. A guide to designing healthy homes.”
Sezon jesienno zimowy to czas, w którym częściej zapadamy na różne schorzenia wywołane ograniczonym dostępem do odpowiedniej ilości światła naturalnego w naszych domach i biurach. Mowa tu choćby o sezonowej depresji, czy też infekcjach dróg oddechowych. Co ciekawe, większość ludzi docenia istotną rolę światła dziennego w ich życiu, jednak nie wie, jak bardzo wpływa ono na ich zdrowie i samopoczucie.
Oto 10 faktów o zaletach światła dziennego:
1. Poprawia zdolności umysłowe
Dowodzi temu badanie przeprowadzone przez firmy, w którym odkryto, że po przeniesieniu się do budynków o lepszym doświetleniu naturalnym – produktywność ich pracowników wzrosła o 15%.W innym badaniu studenci rozwiązujący ten sam test w warunkach dobrego oświetlenia osiągnęli od 7 do 18% lepsze wyniki, niż Ci, którzy siedzieli w ciemnych salach.
2. Wpływa na nasze samopoczucie
Eksperci estymują, że około 30% populacji ziemi cierpi w mniejszym lub większym stopniu na sezonową depresję (tzw. sezonowe zaburzenie afektywne - SAD) spowodowaną brakiem światła dziennego. Jednocześnie wiadomo, że terapia światłem i ekspozycja do światła dziennego powyżej 1000 luksów może działać jako lekarstwo na SAD. Jest zatem naturalnym antydepresantem.
3. Reguluje wydzielanie hormonów, a także neuroprzekaźników w mózgu
Ludzkie oko ma specyficzny system sensoryczny i wykorzystuje światło dzienne do wydzielania hormonów i neuroprzekaźników w mózgu. Proces ten obejmuje regulację poziomu kortyzolu tzw. hormonu stresu, czy też melatoniny – odpowiedzialnej za zdrowy sen, co jest postrzegane jako warunek snu. Życie w słabo oświetlonych pomieszczeniach ogranicza ten proces i osłabia zdolność umysłową człowieka.
4. Wpływa na wytwarzanie witaminy D w organizmie
Światło słoneczne ma bardzo duży wpływ na wytwarzanie witaminy D, która potrzebna jest choćby dzieciom do prawidłowego rozwoju układu kostnego. Badania wskazują, że jej niedobory skutkują osłabieniem mięśni i zwiększeniem podatności na infekcje. Ponadto witamina D ma pozytywny wpływ na normalizację ciśnienia tętniczego we krwi.
5. Poprawia działanie zegara biologicznego
Ciało ludzkie ma wbudowany zegar biologiczny, którego prawidłowe działanie jest uzależnione od odpowiedniego poziomu światła naturalnego w ciągu dnia i nocy. Podczas nocy zegar ustawia ciało w zrelaksowanym stanie, obniżając metabolizm, zwiększając wytwarzanie hormonów wzrostu i usuwając toksyny.
6. Zwiększa poziom energii życiowej i redukuje ryzyko wystąpienia infekcji dróg oddechowych
Wyniki badania ogólnoeuropejskiego przeprowadzonego na potrzeby raportu „Barometr zdrowych domów 2016” pokazują, że odpowiednia ilość światła dziennego w domu niemal o połowę zmniejsza ryzyko odczuwania niskiego poziomu energii życiowej. Co istotne, doskonały stan zdrowia i ciągłą energię deklarowali przede wszystkim Polacy, którzy w ogóle lub w znikomym stopniu byli zmuszeni korzystać ze sztucznego światła w ciągu dnia. Jak się okazało, światło słoneczne zmniejsza również ryzyko wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych.
7. Ogranicza uczucie tzw. olśnienia
Olśnienie, czyli zaburzenie w ostrości widzenia, jest zaburzeniem procesu widzenia, w którym człowiek odczuwa dyskomfort widzenia lub jego zdolność rozpoznawania szczegółów jest zmniejszona. Ograniczenie olśnienia jest jednym z podstawowych wymagań, które musi spełniać dobre oświetlenie, zwłaszcza w pomieszczeniach pracy, w tym także w miejscach pracy biurowej. Im lepsze doświetlenie pomieszczenia światłem dziennym, tym mniejsze ryzyko doświadczania uczucia olśnienia.
8. Jest zdecydowanie lepsze od światła sztucznego
Nie istnieje takie sztuczne źródło światła, które dorównywałoby jakością światłu dziennemu. Dlatego światło dzienne powinno zapewniać wystarczającą ilość światła w pomieszczeniu i na biurku do pracy, tak żeby być głównym lub jedynym źródłem światła za dnia.
9. Promienie słoneczne są źródłem ciepła
Podstawą energooszczędnego domu jest pozyskiwanie energii cieplnej ze słońca. To kolejny ważny atut promieni słonecznych, które nie tylko oświetlą, lecz także dogrzeją budynki zimą. Ważną rolę w pozyskiwaniu energii cieplnej ze słońca odgrywają nowoczesne okna.
10. Można zwiększyć jego dostępność w budynkach
Kluczową rolę doświetleniu budynku światłem dziennym odgrywają okna. Warto przy tym wiedzieć, że okna dachowe zapewniają dwukrotnie większą ilość światła dziennego niż okna fasadowe o podobnych rozmiarach i trzy razy więcej niż okna zamontowane w lukarnach na poddaszu. Wynika to z ich usytuowania na dachu i lepszej ekspozycji na promienie słoneczne.
Jak zwiększyć poziom światła dziennego w domu? – kilka wskazówek
"Zmiana czasu z letniego na zimowy, która wzbudza wciąż wiele emocji, najprawdopodobniej wkrótce przejdzie do lamusa. Zalety światła dziennego pozostaną mimo wszystko jednakowe. Warto o nich pamiętać i zadbać o dobre doświetlenie naszych domów i biur, szczególnie gdy uświadomimy sobie, że 90 proc. czasu spędzamy właśnie w budynkach" – mówi Monika Kupska-Kupis, architekt z firmy VELUX Polska.
Warto mieć świadomość, że pomieszczenia umieszczone w głębi budynku mogą mieć ograniczony dostęp do światła dziennego. Światło dzienne wpadające do budynku z boku zapewnia jedynie ułamek tego, co można by osiągnąć, gdyby wpadało od góry. Dlatego jednopiętrowe budynki z płaskimi dachami i głębokimi pomieszczeniami często mają problemy z doprowadzeniem naturalnego oświetlenia w głąb budynku. W takiej sytuacji warto rozważyć zastosowanie, w miarę możliwości konstrukcyjnych, okien dachowych do płaskiego dachu lub świetlików tunelowych, które będą rozprowadzać więcej światła dziennego do ciemnych pomieszczeń.
Dobry dostęp do światła dziennego to podstawowy wymóg, który powinien być spełniony przy urządzaniu pokoju dla dziecka. Rozmieszczenie, wielkość i kształt okien mają tu duże znaczenie, gdyż przekładają się na zdrowie, efektywność w nauce oraz prawidłowy rozwój ucznia.
"Aby sprawdzić, czy w pomieszczeniu będziemy mieli odpowiednią ilość światła dziennego i czy jego rozkład będzie odpowiedni, można skorzystać z aplikacji VELUX My Daylight. To proste i bardzo pomocne narzędzie" – mówi Monika Kupska-Kupis.
Kolejną ważną kwestią jest wielkość szyb. Przy zakupie okien do domu warto wybierać okna, które mają większe szyby w stosunku do ram. Zyskamy w ten sposób powierzchnię, przez którą będą przenikać cenne promienie słoneczne. Zapewnimy sobie również lepszy kontakt ze światem zewnętrznym i z pewnością poprawi to nasze samopoczucie.
Warto również wiedzieć, że okna mogą odgrywać istotną rolę w pozyskiwaniu energii cieplnej ze słońca. Kluczowy jest odpowiedni projekt domu oraz dobór okna o właściwych parametrach izolacyjności, ale także przepuszczalności światła. Najwięcej światła dziennego dostaje się przez okna zamontowane od południa. Takie okna mogą być źródłem dodatkowego ciepła i skutecznie obniżać rachunki za ogrzewanie zimą, gdyż pozyskują one więcej energii ,niż tracą. Nie powinniśmy jednocześnie obawiać się nadmiernego przegrzania pomieszczeń latem. Wystarczy zamontować markizy, które skutecznie chronią przed przegrzewaniem i mogą zatrzymać nawet 73 proc. promieni cieplnych.
Nie można zapominać również o kolorystyce wnętrz. Jasne kolory na ścianach sprawiają, że światło lepiej się rozprasza, ciemne natomiast je pochłaniają.
Źródło:
 |
Autor artykułu:
VELUX |
