We wrześniu 2015 roku zaczną obowiązywać Rozporządzenia UE ErP (Energy rated Products) nr 2009/125/EC - dla Urządzeń o mocy do 400kW, oraz Eco Etykietowania (Ecolabelling) nr 2010/30/EC - dla urządzeń do 70 kW oraz dla zbiorników do 500l. Powyższe regulacje wprowadzają bardzo duże zmiany w obrocie towarów dla branży grzewczej.

We wrześniu 2015r. zaczyna obowiązywać rozporządzenie ErP nr 622/2009/UE, która dopuszcza produkowanie na rynek europejski jedynie urządzeń grzewczych zawierających niskoenergetyczne pompy cyrkulacyjne (obiegowe). W praktyce oznacza to, że w większości obecnych dziś na rynku kotłów, grup pompowych itd. będą musiały być stosowane pompy obiegowe, spełniające warunki tej dyrektywy. To z kolei będzie skutkowało zastąpieniem aktualnych modeli poszczególnych urządzeń – nowszymi, podobnymi urządzeniami - zmodyfikowanymi tylko o pompę, o ile aktualne modele jeszcze nie spełniają tego warunku.

To jednak będą formalnie inne produkty (z handlowego punktu widzenia – inny indeks/kod produktu). W myśl tego przepisu od 1.08.2015 nie będzie można produkować, ale będzie można sprzedawać urządzenia niespełniające wymogów dot. pomp obiegowych – czyli nadal producenci i importerzy będą mogli teoretycznie kupować takie urządzenia oraz sprzedawać je na polskim rynku. Dyrektywa ErP dopuszcza od dnia 26. września 2015r. możliwość wprowadzania na rynek UE wyłącznie urządzeń grzewczych, które spełniają określone normy efektywności energetycznej. W praktyce będzie to skutkowało dla poszczególnych grup produktowych w następujący sposób:

a. Kotły gazowe – sprawność średnioroczna (liczona w określony sposób narzucony dyrektywą) > 86% - takie warunki będą spełniać jedynie kotły kondensacyjne, więc kotły konwencjonalne znikną praktycznie ze sprzedaży. Jedynym wyjątkiem będą kotły konwencjonalne z otwartą komorą spalania, które będą dopuszczone do sprzedaży jedynie z przeznaczeniem do modernizacji pojedynczych urządzeń w układzie wspólnego komina w budynkach wielorodzinnych co jest rozwiązaniem raczej mało popularnym w Polsce.
b. podgrzewacze c.w.u. - sprawność średnioroczna (liczona w określony sposób narzucony dyrektywą) > 75% – prawie wszystkie urządzenia dostępne obecnie na polskim rynku spełniają te warunki
c. Kolektory słoneczne - efektywność energetyczna – praktycznie wszystkie obecne dzisiaj na rynku urządzenia spełniają te warunki
d. Pompy ciepła - efektywność energetyczna – wszystkie obecne dzisiaj na rynku urządzenia spełniają te warunki
e. Zasobniki c.w.u. - efektywność energetyczna – wszystkie obecne dzisiaj na rynku urządzenia spełniają te warunki

Nieporozumienia budzi terminologia zawarta w omawianych aktach prawnych i ich interpretacja. Co w praktyce oznacza wprowadzenie do obrotu na rynek UE i jaki ma to wpływ sektor grzewczy?

a. „Wprowadzenie do obrotu” oznacza pierwszą transakcję na rynku, więc można by przypuszczać, że następuje ono np. w przypadku zakupów np. kotłów np. przez przedstawicielstwo producenta w Polsce od spółki matki, a to oznaczałoby, że produkty niespełniające warunków dyrektywy, zakupione przed 26.09.2015 przez tego importera, mogą być przez niego sprzedawane dalej „do wyczerpania zapasów”. UWAGA! Interpretacja KE jest zgoła inna, a mianowicie transakcje wewnątrz grupy, koncernu itd. nie są traktowane jako wprowadzenie do obrotu. A zatem w takim przypadku następuje ono dopiero z momentem sprzedaży produktów przez danego importera na rynku. To oznacza, taki importer będzie mógł sprzedawać „stare” urządzenia jedynie do dnia 25.09.2014, zaś od 26.09.2015 – tylko urządzenia spełniające wymogi dyrektywy, czyli – w przypadku kotłów - jedynie kotły kondensacyjne z energooszczędną pompą.

b. W przypadku zakupu urządzeń pod własną marką spoza koncernu, czy jest to import z poza UE, czy z terenu UE – ewidentnie wprowadzającym do obrotu jest „producent”, czyli w rozumieniu rozporządzeń EU – importer w Polsce. To sprowadza się do takiej samej sytuacji, jak w przypadku kotłów: „stare” urządzenia importer będzie mógł sprzedawać jedynie do dnia 25.09.2014, zaś od 26.09.2015 – tylko urządzenia spełniające wymogi dyrektywy.

„Labeling directive” - Etykietowanie narzuca od dnia 26. września 2015r.na „producentów” obowiązek umieszczania na produktach oraz wszelkich materiałach handlowych, marketingowych itd. – etykiet określających klasę energetyczną. Ideą tego przepisu jest umożliwienie klientowi końcowemu porównanie urządzeń na podstawie jednolitych, zrozumiałych i czytelnych dla niego parametrów. Polski producent czy importer – Przedstawicielstwo producenta zza granicy w Polsce, z punktu widzenia UE (Dyrektywa ErP z 2009 r. nr 2009/125/EC) jest traktowany zarówno jako PRODUCENT, AUTORYZOWANY PRZEDSTAWICIEL oraz IMPORTER. Definicje pojawiające się w dyrektywach:

- „producent” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza produkty objęte niniejszą dyrektywą i jest odpowiedzialna za ich zgodność z niniejszą dyrektywą, zamierza wprowadzić je do obrotu lub użytkowania pod własną nazwą producenta lub znakiem towarowym lub do własnego użytku producenta. W razie braku producenta zdefiniowanego w pierwszym zdaniu niniejszego punktu lub importera zdefiniowanego w pkt 8 za producenta uważana będzie każda osoba fizyczna lub prawna, która wprowadza do obrotu lub użytkowania produkty objęte niniejszą dyrektywą; „autoryzowany przedstawiciel” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę we Wspólnocie, która otrzymała pisemne upoważnienie od producenta do wykonywania w jego imieniu wszelkich lub niektórych z jego zobowiązań oraz formalności wynikających z niniejszej dyrektywy;

- „importer” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Wspólnoty, która w ramach swojej działalności gospodarczej wprowadza do obrotu we Wspólnocie produkt pochodzący z państwa trzeciego;

Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE i rozporządzeniem uzupełniającym 811/2013 artykuł 4 materiały (urządzenia):
- o mocy do 70 kW i pojemności do 500 litrów
- ogrzewacze pomieszczeń;
- ogrzewacze wielofunkcyjne;
- zestawy zawierające ogrzewacz pomieszczeń, regulator temperatury i urządzenie słoneczne;
- zestawy zawierające ogrzewacz wielofunkcyjny, regulator temperatury i urządzenie słoneczne;
będą opatrzone na zewnątrz etykietą dostarczoną przez dostawców (widoczne dla klienta końcowego).

Obowiązek dostarczania etykiet jest nałożony na dostawców na rynek europejski. Etykiety muszą być załączane do wszelkich materiałów o charakterze handlowym, techniczno-handlowym jak i marketingowym. To oznacza, że żadna oferta wychodząca od dostawcy,dystrybutora czy choćby instalatora do klienta końcowego, nie może być przekazana, bez odpowiednio wykonanych etykiet.

Dane jakie mają się znaleźć na etykiecie są zawarte w certyfikacie WE, albo wyliczane na podstawie certyfikatu WE dot. procesu produkcji, który jest wymagany, aby uzyskać certyfikat CE. Producent, importer, czy tez dostawca będzie musiał mieć kopię dokumentu WE zakładu produkcyjnego!!!

Etykieta jest znormalizowana, ściśle określona i zawierająca konkretnie wskazane informacje.

a) każdy ogrzewacz pomieszczeń w punkcie sprzedaży był opatrzony na zewnątrz etykietą dostarczoną przez dostawców zgodnie z art. 3 ust. 1, określoną w pkt 1 załącznika III, umieszczoną z przodu urządzenia w taki sposób, aby była ona wyraźnie widoczna;
b) wszelkie reklamy, które dotyczą określonego modelu ogrzewacza pomieszczeń i podają informacje związane z zużyciem energii lub ceną, zawierały wskazanie klasy sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń dla danego modelu w warunkach klimatu umiarkowanego;

Takie same warunki zgodnie z rozporządzeniem delegowanym 812/2013 dotyczą:
- podgrzewaczy wody,
- zasobników ciepłej wody użytkowej
- zestawów zawierających podgrzewacz

a. Klasy urządzeń

b. Etykiety

Etykiety – w zależności od typu urządzenia, zawierają różne dane

a) urządzenia standardowe typu kocioł:
Poza danymi producenta (dostawcy na rynek EU) podajemy trzy podstawowe dane:
- klasa efektywności wynikająca ze sprawności
- poziom hałasu
- moc

b) urządzenia wielofunkcyjne CO + CWU
W przypadku urządzeń dwufunkcyjnych CO + CWU, niezależnie musimy podawać klasy dla CO i CWU, zatem podajemy niejako dwie, niezależnie od tego czy są identyczne czy nie.

c) urządzenia typu pompy ciepła, kolektory słoneczne
Tego typu urządzenia MUSZĄ DODATKOWO ZAWIERAĆ informacje dot. różnych możliwości urządzenia typu moc, sprawność, w różnych położeniach geograficznych

d) zestawy
Etykieta zestawów musi zawierać dane dotyczące efektywności energetycznej całego zestawu, oraz jasną informację co w skład takiego zestawu wchodzi np.:
Kocioł, regulator pokojowy, zasobnik cwu, kolektory słoneczne itd.

Podane zasady etykietowania nakładają na producenta/importera szereg obowiązków.

Obowiązki Producenta/Importera

Producent/Importer musi dostarczyć:
- etykietę z klasą energetyczną urządzenia (solo),
- drugą etykietę – dla zestawu (etykieta wypełniona tylko w części dot. danego urządzenia), - karta zestawu - służąca do obliczenia efektywności energetycznej zestawu, który ew. może zostać stworzony z wykorzystaniem danego urządzenia + innych (kolektory, pompy ciepła, zbiorniki, termostaty). Firma, która tworzy i oferuje na rynku ZESTAW, ma obowiązek wypełnić etykietę zestawu i kartę zestawu. Jeżeli producent w/w dokumentów nie dostarczy wraz z urządzeniem, oznacza to, że nie dopuszcza możliwości konfigurowania zestawu z wykorzystaniem tego urządzenia.

Obowiązek Importera
- Importer w myśl rozporządzenia UE jest traktowany jak producent, dlatego na nim ciąży obowiązek dostarczenia wszelakich etykiet. W przypadku sprzedawania gotowych zestawów (min. 2 urządzenia, chociażby kocioł + termostat) oblicza i wypełnia etykietę i kartę zestawu.
- Importer ma obowiązek dostarczania podstawowych etykiet, dla swoich dystrybutorów, Autoryzowanych Punktów Handlowych, instalatorów, Autoryzowanych Punktów Sprzedaży tak aby oni mogli (bo na nich też spoczywa ten obowiązek) sami tworzyć własne zestawy, ponieważ ich każda oferta sprzedaży musi być wyposażona w takie etykiety.

W rozporządzeniach UE jest mowa o karach za niestosowanie się do w/w przepisów. Każdy kraj członkowski ma wolną rękę w określeniu ich formy i wysokości. Nie mamy na obecnym etapie wiedzy, czy Polska określiła stosowne sankcje.