Do operacji pod hasłem: oszczędzamy energię w miejscu pracy, które nie jest halą produkcyjną, muszą przystąpić obie strony – pracodawca i pracobiorcy, czyli osoby zatrudnione w biurze.

Jeśli nie uda się połączyć chęci obu tych grup do zmniejszenia rachunków za energię, to nic z tego nie wyjdzie. Prawdopodobnie najlepiej więc zacząć od uświadomienia sobie, po co w to wchodzimy.

Gdy każda ze stron tego procesu zrozumie, iż warto zainteresować się obniżeniem zużycia energii w miejscu pracy, to kolej na ruch szefa.

Co może szef?

Właściciel/prezes/dyrektor/zarządzający firmą musi zdecydować się na kilka kroków, które sprawią, iż będzie mniej płacił za miesięczne zużycie energii w biurowych budynkach.

Co więc musi zrobić?

- Określić tendencję, czyli sprawdzić, jak rozkłada się w czasie zużycie energii w firmie. Dowie się w ten sposób, kiedy zużycie jest wyższe, a kiedy niższe i będzie mógł stwierdzić, co jest przyczyną takich różnic.

Szef musi więc prowadzić odczyty liczników w stałych porach i w miarę regularnych odstępach czasu. Z zapisów odczytów z określonych okresów dowie się, jaka jest tendencja zużycia energii w firmie. Warto porównywać wyniki wzajemnie ze sobą oraz z danymi z faktur.

- Opracować zasady zarządzania energią uwzględniające potrzeby firmy. Małej organizacji wystarczą proste, niemal domowe metody. Bardziej złożone struktury potrzebują rozwiązań indywidualnych, a te mogą powstać w wyniku wykonanego przez niezależnego specjalistę audytu energetycznego.

- Skonfigurować instalację, z której korzysta firma, a więc zmodernizować i ustawić ją tak, by było możliwe kontrolowanie małych grup lub wręcz pojedynczych opraw oświetleniowych.

Dobrym rozwiązaniem są czujniki ruchu, szczególnie w takich miejscach, gdzie światło musi być włączane często, ale na krótko, jak np. na klatkach schodowych, przy wejściach lub wjazdach na teren firmy.

Koszt prostego czujnika ruchu odpowiada mniej więcej kosztowi zużycia 100 kWh rocznie, czyli ok. 60 zł.

Zastąpienie zwykłej żarówki 100-watowej energooszczędną świetlówką kompaktową, zapewniającą porównywalny poziom oświetlenia już przy mocy 20 W, przyniesie oszczędność 200 kWh rocznie.

- Przeprowadzić termomodernizację firmy i wziąć premię termomodernizacyjną (musi najpierw jednak przeprowadzić audyt energetyczny, żeby określić wielkość faktycznych oszczędności). Otrzyma ją w wysokości 20 proc. wykorzystanego kredytu na przedsięwzięcie termomodernizacyjne.

Przy okazji prowadzonych remontów związanych z termomodernizacją przedsiębiorca ma prawo wymienić okna, wyremontować balkony, ocieplić budynek, a także częściowo lub całkowicie zamienić źródła energii na odnawialne lub zastosować wysokosprawną kogenerację.

Co mogą pracownicy?

Kiedy robota przygotowawcza ze strony szefostwa została wykonana, pora na pracowników.

Wszystkie osoby, których stanowiska wymagają pojawiania się codziennie w biurze, mają tam prawdziwe pole do popisu. I zapewne większość z nich nie ma o tym zielonego (nomen omen) pojęcia.

Spieszymy więc z pomocą i podpowiadamy, co można zrobić, ażeby obniżyć szefowi comiesięczne rachunki za energię, a następnie (to jedna z opcji) przypuścić na niego szturm o premie z tego tytułu.

Oto propozycja programu oszczędnościowego dla biuralistów wszelkich branż:

- Komputer – wyłączaj go albo hibernuj w trakcie dłuższych przerw (powyżej 30 minut).
- Monitor – ustaw tak jego opcje zasilania, aby po około 10 minutach przełączał się samoczynnie na tryb „stand-by”, a po 30 minutach całkowicie wyłączał się, gdyż wygaszacz ekranu nie zmniejsza zużycia energii.
- Laptop i telefon komórkowy – nie ładuj ich dłużej, niż to konieczne i nie zostawiaj potem ładowarki bezczynnie podłączonej do sieci.
- Kopiarka – wyłączaj ją w miarę możliwości, ponieważ pozostawiona w stanie gotowości marnuje energię.
- Maksymalnie wykorzystuj światło dzienne. Nie włączaj światła sztucznego bez potrzeby i wyłączaj, kiedy przestaje być niezbędne – czasem wystarczy po prostu odsłonić okno.
- Kiedy pracuje klimatyzator, nie otwieraj okien ani drzwi, gdyż takie działanie można porównać do otwierania lodówki „żeby się lepiej ziębiła”.
- Ogrzewając pokój biurowy staraj się utrzymywać temperaturę około 19°C  i zmniejszaj ją, jeśli jest za ciepło.
- Wietrz krótko i efektywnie, nie zostawiaj otwartego okna na dłużej, bo marnuje się wtedy energia zużywana do ogrzewania.
- Wychodząc z pracy zmniejszaj temperaturę grzania i sprawdź, czy wszystkie okna są zamknięte.
- Nie zastawiaj meblami kaloryferów – zmniejszysz tym ich efektywność.

Słowo o LED-ach

Czy się to komu podoba, czy też nie, to jest faktem niezaprzeczalnym, iż żarówki LED coraz powszechniej zastępują w biurach oświetlenie tradycyjne.

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez firmę Philips we współpracy ze Skanska Property Poland, oświetlenie biura z użyciem technologii LED i inteligentnych systemów sterowania pozwala oszczędzić nawet do 70 proc. energii, w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami.

W ramach badania zespół specjalistów opracował projekty oświetlenia dla wybranych trzech standardowych pomieszczeń biurowych. Pomieszczenia oświetlono zgodnie z obowiązującą normą, ale zastosowano w nich różne rozwiązania.

W pierwszym pokoju umieszczono tradycyjne oprawy oświetleniowe ze zwykłym wyłącznikiem, w drugim wykorzystano te same oprawy, ale z zastosowaniem systemu sterowania oświetleniem, zaś w trzeciej lokalizacji zamontowano oprawy LED-owe, a także zastosowano system sterowania działający identycznie jak w drugim pokoju.

Okazało się, że przy wykorzystaniu samego systemu sterowania oświetleniem, zużycie energii jest o 48 proc. niższe niż w pomieszczeniu bez takiego rozwiązania, natomiast gdy doszły do tego LED-y, to oszczędności sięgały 70 proc.

Wielkość oszczędności energii, oczywiście, zależy od formatu okien, usytuowania miejsc pracy, orientacji budynku oraz pory roku. Powyższe badania prowadzono od stycznia do grudnia 2012 r.

Ewa Grochowska