Zagłębiając się w historię Słupska nie sposób przeoczyć faktu, że miasto jak i jego najbliższe okolice postawiło na odnawialne źródła energii już… 119 lat temu. W 1896 roku, przy tartaku w Soszycy, wybudowano Strugę - elektrownię wodną. Jest ona najstarszą, działającą do dzisiaj, budowlą hydroenergetyczną w Europie.
Obecnie wiele działań realizowanych w mieście również zawiera innowacyjne rozwiązania techniczne, mające na celu zapewnienie mu zrównoważonego rozwoju. Słupsk, poprzez działania własne oraz spółek miejskich, od lat z dużymi sukcesami realizuje szereg inwestycji z zakresu odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej.
Działania te podejmowane w trosce o stan środowiska i jakość życia mieszkańców miasta, przy jednoczesnym zachowaniu tzw. racjonalności ekonomicznej, stanowiły i nadal stanowią pionierskie i nowatorskie rozwiązania zarówno na skalę regionu, jak i całego kraju.
Wśród przedsięwzięć proekologicznych przyczyniających się do ograniczenia niskiej emisji w mieście trzeba wymienić m.in. instalację pozyskania biogazu z osadów pościekowych zrealizowaną przez Wodociągi Słupsk.
Osady ściekowe stanowią uboczny produkt oczyszczania ścieków. W słupskiej oczyszczalni gromadzone są w trzech zamkniętych komorach fermentacyjnych (ZKF) – dwie o pojemności 1620 m3, trzecia, wybudowana w ramach „Programu Gospodarki Wodno-Ściekowej w Regionie Słupska”, ma pojemność 2500 m3.
Osady poddawane są w nich skomplikowanym procesom biochemicznym. W ich wyniku białka, tłuszcze i węglowodany, zostają rozłożone do głównych, prostych produktów – dwutlenku węgla, wody oraz metanu. W wyniku fermentacji powstaje biogaz, który gromadzi się w górnej części zamkniętych komór fermentacyjnych.
Przyjmuje się, że z 1 m3 osadu o zawartości 5 proc. suchej masy, uzyskuje się 10-20 m3 biogazu o wartości opałowej ok. 16,7-23 MJ/m3.
Energię zawartą w biogazie wykorzystuje się do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w jednostkach skojarzonych, tj. trzech agregatach kogeneracyjnych. Osad ściekowy to bardzo atrakcyjne źródło energetyczne bezpośrednio wykorzystywane, po stosunkowo niskich kosztach, w samej oczyszczalni ścieków.
Z kolei słupskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (PGK) rozbudowało system pozyskania gazu składowiskowego, w celu wykorzystania go do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów w Bierkowie.
Przedmiotem inwestycji było wybudowanie tzw. pryzmy energetycznej, dokonanie przebudowy systemu odbioru gazu ze składowiska, zakup nowego agregatu kogeneracyjnego o mocy 200 kW, budowa przyłącza ciepłowniczego, przebudowa systemu ogrzewania sortowni odpadów zmieszanych oraz budowa systemu monitoringu pracy agregatów.
Obecnie, w wyniku realizacji tego projektu, PGK pozyskuje rocznie ze źródeł odnawialnych ok. 150 MWh energii. Zmniejszenie zapotrzebowania na zewnętrzną energię cieplną i elektryczną, wykorzystywaną do funkcjonowania zakładu, przyczyniło się do zmniejszenia emisji substancji szkodliwych przedostających się do środowiska.
Produkcja 150 MWh energii rocznie pozwoliła na ograniczenie spalania o ok. 200 ton węgla średniej kaloryczności.
Autobusy słupskiego MZK napędzane są paliwem ekologicznym – sprężonym gazem ziemnym CNG. Od 2011 roku na ulicach miasta spotkać można 12 autobusów zasilanych takim gazem.
Autor zdjęcia: UM w Słupsku
Słupsk postawił na ekologiczny tabor miejskiej komunikacji. Autobusy tamtejszego MZK napędzane są paliwem ekologicznym – sprężonym gazem ziemnym CNG. Od 2011 roku na ulicach miasta spotkać można 12 autobusów zasilanych gazem ziemnym.
W grudniu 2014 roku rozstrzygnięto kolejny przetarg na zakup 5 autobusów zasilanych ekologicznym paliwem. Wyjadą one na ulice Słupska w pierwszej połowie 2015 roku.
W wyniku montażu kolektorów słonecznych na krytej pływalni Słupskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji udało się uzyskać 86 GJ energii rocznie. Inwestycja została dofinansowana w 50 proc. przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku i w 50 proc. przez miasto. Na dachu pływalni zamontowano 12 kolektorów. Instalacja została połączona z istniejącą tam już siecią grzewczą wody.
Pływalnia została także wyposażona w panele fotowoltaiczne, a z kolei w Słupskim Centrum Organizacji Pozarządowych i Ekonomii Społecznej oraz Teatrze RONDO zamontowano pompy ciepła.
Powyższe inwestycje pozwoliły ograniczyć w mieście emisję dwutlenku węgla o 1760 ton w skali roku. Uzupełnieniem dla podejmowanych działań proekologicznych, mających w efekcie znacznie ograniczyć zjawisko niskiej emisji, są inwestycje w energetykę wiatrową.
Turbiny zlokalizowane są na terenach przemysłowych Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Pierwsza, oddana do użytku w 2010 roku przy zakładzie Paula Trans, pozwoliła ograniczyć w nim koszt zakupu energii elektrycznej o blisko 80 proc..
Model rozproszonych źródeł energii lokalizowanych bezpośrednio przy dużych odbiorcach (jak ma to miejsce w przypadku wspomnianego przedsiębiorstwa), stanowi przykład pogodzenia wymogów ekonomii i ekologii.
Słupsk w minionych latach zrealizował wiele inwestycji z zakresu efektywności energetycznej. Dzięki m.in. wykorzystaniu OZE udało się znacznie ograniczyć zużycie energii elektrycznej i cieplnej.
Na większości obiektów użyteczności publicznej wykonano prace termomodernizacyjne, a projekty wytypowane do realizacji w ramach nowej perspektywy finansowej UE pozwolą zamknąć zaplanowane programy inwestycyjne dotyczące efektywności energetycznej miasta.
To z kolei pozwoli uznać Słupsk za lidera działań proekologicznych, zrealizowanych i właśnie realizowanych w trosce o obecne i kolejne pokolenia mieszkańców. Wszak historia zobowiązuje.
Wincenty Bryński
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.