Kiedyś był to pilot, teraz zastąpił go… tablet. To dzięki niemu można obecnie sterować urządzeniami pracującymi w domu.
Jakimi? Nie ma tutaj praktycznie żadnych ograniczeń, bo system inteligentnego budynku (BMS - ang. Building Management System) może nadzorować wiele urządzeń i instalacji, które działają w naszym domu.
Nowoczesne technologie sterowania pozwalają m.in. na nadzorowanie i ujednolicanie pracy urządzeń audiowizualnych, czy systemów ochrony przeciwpożarowej. Komfort użytkowania poprawia także możliwość nadrzędnego sterowania roletami lub też żaluzjami.
Dla domowników istotną rolę odgrywają funkcje związane z zapewnieniem bezpieczeństwa. Dzięki BMS wszystkie zagrożenia są wykrywane automatycznie. System inicjuje także odpowiednie środki zaradcze.
Przyczynia się również do oszczędności energii elektrycznej i cieplnej. Chodzi głównie o odpowiednie sterowanie ogrzewaniem i klimatyzacją, przede wszystkim poprzez podział domu na strefy grzewcze.
W każdej z nich temperatura jest sterowana oddzielnie. Nocą jesteśmy w sypialni, a w ciągu dnia w salonie, jadalni, kuchni lub gabinecie. Dlatego w pomieszczeniach, w których nie przebywamy, system w sposób automatyczny obniża temperaturę o kilka stopni.
M.in. obniżenie temperatury grzania o jeden stopień pozwala na uzyskanie oszczędności wynoszące około 6 proc. Jeżeli w naszym domu korzystamy z klimatyzacji, oszczędności mogą być jeszcze większe.
Ważne są kwestie związane z komfortem i estetyką. Kiedyś do sterowania całym systemem wystarczał pilot. Teraz panelem sterujący nierzadko bywa tablet, do którego można wgrać obrazki, ikony, a nawet wprowadzić własne nazewnictwo odbiorników.
Tyle ogólnie o systemie inteligentnego budynku. Jednak jego ideę, sposób funkcjonowania, zalety, bo wad praktycznie nie ma, najlepiej zna ktoś, kto teoretyczną wiedzę na co dzień wdraża w praktykę. Tym kimś jest Łukasz Hakluk, główny projektant w spółce DLJM SYSTEM Sp. z o.o. integratorze systemów BMS:
- W systemie zarządzania BMS komunikacja między urządzeniami pozwala na automatyczne sterowanie wszystkimi elementami bez jakiegokolwiek trudu i wysiłku. – mówi Łukasz Hakluk. – Posiada on sześć różnych możliwości: sterowanie oświetleniem, system HVAC czyli sterowanie ogrzewaniem, klimatyzacją i wentylacją, sterowanie roletami, karniszami i oknami, system alarmowy i kontroli dostępu, sterowanie systemem multiroom i audio-video oraz system pogodowy. Poniżej omawiam każdą z wymienionych tutaj możliwości – dodaje Łukasz Hakluk
Jednym z najważniejszych elementów domu jest odpowiednio zaprojektowane oświetlenie. Bardzo ważne jest rozplanowanie oświetlenia już w momencie projektowania domu. System pozwala na ustawianie w całym budynku, jak i w poszczególnych strefach stałe zaprogramowane sceny świetlne, dostosowane do upodobań mieszkańców i okazji.
Oświetlenie w systemie INTELIGENTNY DOM pozwala przede wszystkim na włączanie oświetlenia w zależności od obecności osób w pomieszczeniu, co daje bardzo duże oszczędności zużycia energii. Światłem możemy symulować naszą obecność w domu, aby odstraszyć potencjalnego włamywacza, a w przypadku pożaru go wyłączyć i zastąpić oświetleniem ewakuacyjnym, umożliwiając domownikom szybkie i bezpieczne opuszczenie domu.
Wyobraźmy sobie wyjazd na wakacje całą rodziną i nieustannie nękające nas myśli: czy światło, żelazko, pralka zostały wyłączone? Jeśli nie wyłączyliśmy wszystkiego jednym przyciskiem zlokalizowanym przy wyjściu, bez problemu zalogujemy się do naszego serwera poprzez internet i sprawdzimy stan naszego mieszkania.
System HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning ), czyli sterowanie ogrzewaniem, klimatyzacją i wentylacją, pozwala na wprowadzenie oszczędności w zużyciu energii do 35 proc. w skali roku. Inteligentne sterowanie ogrzewaniem daje użytkownikom możliwość określenia temperatury dla każdego pomieszczenia oddzielnie, niezależnie od warunków zewnętrznych.
Sterować można każdym rodzajem ogrzewania. Czujnik temperatury, zlokalizowany np. w inteligentnym przycisku, mierzy temperaturę w pomieszczeniu, a termostat utrzymuje zadaną przez użytkownika temperaturę wysyłając sygnał do modułu sterującego ogrzewaniem. Grzejnik zaczyna grzać, a gdy temperatura osiągnie zadaną wartość termostat wysyła komunikat: stop, do modułu grzewczego. Cykl jest powtarzalny (z zachowaniem histerezy).
System INTELIGENTNYCH DOMÓW pozwala na zaawansowane zarządzanie temperaturą, gdy nie ma nikogo w domu. Ogrzewanie zostaje włączone do minimalnej wartości, tak aby pomieszczenia się nie wychłodziły. Odpowiednie zaprogramowanie pozwala na samoczynne włączenie się instalacji przed naszym powrotem, dzięki temu energia nie jest niepotrzebnie marnowana, a użytkownicy wracają do ciepłych pomieszczeń.
Oczywiście należy pamiętać, że spadek temperatury nie może być za duży, gdyż nadmierne wychłodzenie budynku będzie wymagało dostarczenia większej ilości energii niż to, co zaoszczędziliśmy.
Dodatkowymi atutami zintegrowanego ogrzewania w systemie BMS jest możliwość kontroli i integracji takich systemów jak system przeciwoblodzeniowy, dzięki któremu możemy ogrzewać schody zewnętrzne prowadzące do domu, przez co w czasie mrozu nie będą śliskie. Dotyczy to także podjazdu dla samochodów, który zawsze tak ciężko nam odśnieżać.
System inteligentnego budynku ma również możliwość sterowania klimatyzacją. Ponieważ w budynkach mamy zwykle grzejniki, klimatyzację i wentylację, system sam wie, jak i kiedy urządzenia załączyć tak, by osiągnąć żądany cel (ekonomiczny, komfortu).
Stosując zaawansowane algorytmy sterowania systemami możemy wesprzeć się szeregiem urządzeń, które dostarczają nam takich informacji jak: temperatura zewnętrzna, położenie geograficzne, czas, siła wiatru, opady. System INTELIGENTNYCH DOMÓW dba również o odpowiednie nawilżanie powietrza i wentylację poszczególnych pomieszczeń.
INTELIGENTNA INSTALACJA pozwala na bardzo efektowne wykorzystywanie możliwości sterowania roletami, żaluzjami, oknami, bramami wejściowymi. Sterowanie to może odbywać się w sposób centralny, bądź też z dowolnego miejsca.
Dzięki integracji z pozostałymi systemami, na skutek sygnałów przekazywanych ze stacji pogodowej, system może reagować na warunki atmosferyczne zachowując się odpowiednio do danej sytuacji (np. przysłoni lamele, gdy słońce będzie nas oślepiać, odsłoni, gdy pomieszczenie będzie puste w celu naturalnego dogrzania).
System alarmowy SSWiN odpowiada za bezpieczeństwo całego budynku. Czujniki ruchu, zbicia szyby, bariera podczerwieni, czujka wibracyjna, otwarcia drzwi - znajdujące się w obiekcie, odpowiadają za włączanie alarmu przy uzbrojonym systemie. Informacjami z tych czujników może się posiłkować również system automatyki budynku.
Poprzez sygnalizator oraz informację SMS-ową wysyłaną na telefony użytkowników mogą informować ich o włamaniu. Dzięki systemowi kontroli dostępu na teren budynku mogą wejść tylko uprawnione osoby.
Zastosowanie karty magnetycznej, pastylek dallas, czytników linii papilarnych, pilotów i innych umożliwia dostęp do każdej części budynku uprawnionym osobom. Nic nie stoi na przeszkodzie, by system był połączony z automatyką bramową. Wtedy proste zbliżenie karty (wysłanie SMS-a) do czytnika zainicjuje proces otwierania bramy.
MULTIROOM jest systemem kompleksowego nagłaśniania wielopokojowego, dzięki któremu w każdym pomieszczeniu można słuchać wybranego źródła dźwięku. Muzyka może pochodzić z telewizora, odtwarzacza CD czy radia, radia internetowego czy mp3 bez konieczności kupowania oddzielnych zestawów słuchania muzyki do wszystkich pomieszczeń.
W systemie MULTIROOM jednostka centralna rozprowadza dźwięk do poszczególnych pomieszczeń przez głośniki. Ma to ogromny wpływ na wystrój wnętrza, ponieważ głośniki mogą zostać ukryte w ścianach lub suficie, a cała aparatura może znajdować się np. w garderobie.
Na specjalnych serwerach można zapisywać dowolne pliki muzyczne, które później można przeglądać na odpowiednim panelu zamocowanym w okolicy drzwi lub w tablecie. Dzięki niemu użytkownicy mogą sterować również kinem domowym, tunerami radiowymi, telewizją satelitarną, iPod-em, konsolą Playstation.
Serwer audio-video magazynuje wszystkie utwory, dzięki czemu szybko i łatwo użytkownik może je wyszukać. Stanowi on ponadto bibliotekę naszej rodziny, zapewniając dostęp m. in. do zdjęć rodzinnych.
Zastosowanie odpowiednich czujek wraz z ich integracją z systemem INTELIGENTNEGO DOMU, daje szereg możliwości, które podnoszą komfort i bezpieczeństwo mieszkańców.
System monitoruje warunki atmosferyczne. Dane te przekazywane do systemu KNX są wykorzystywane przez inne systemy w celu optymalizacji ich pracy i minimalizacji poboru energii (np. w słoneczne dni lamele żaluzji mogą być ustawiane przez system tak, aby zapewnić ogrzewanie pomieszczenia przez energię słoneczną, co powoduje zysk energii, a na wypadek deszczu system może podjąć decyzje o zamknięciu okna).
System może także badać prędkość wiatru, a w przypadku przekroczenia bezpiecznego progu wyśle komunikat o konieczności automatycznego zwinięcia markizy.
Wiedząc jakie możliwości stwarza mieszkańcom system inteligentnego budynku warto zadać sobie pytanie: gdzie go instalować?
- Systemy zarządzania budynkiem, zwanym potocznie inteligentnym budynkiem, można stosować we wszystkich rodzajach obiektów: mieszkalnych, biurowych, budynkach użyteczności publicznej (np. hotele i szpitale).
Systemy te są niezbędne w budynkach autonomicznych, energooszczędnych i pasywnych z uwagi na to, że w nich szczególnie kładzie się nacisk na optymalizację pracy poszczególnych urządzeń, ponieważ ich sposób eksploatacji wpływa na zużywaną energię (tak elektryczną jak i cieplną). – kontynuuje Łukasz Hakluk,
- Bardzo ważnym elementem, od którego należy zacząć planowanie instalacji, jest projekt. Zapewnia on bazę pod docelowe rozwiązania, dając przyszłemu właścicielowi poligon doświadczalny (na papierze) i możliwość dostosowania systemu pod własną wizję. Jednak projekt to jedno. Kolejnym problemem staje się szereg pytań dotyczących tego, czym mamy sterować.
Stosowanie tak zintegrowanych systemów automatyki pozwala na wymierne korzyści w postaci obniżenia zużycia energii i podwyższenia komfortu życia. W przypadku ogrzewania od ok. 30 proc. i w przypadku równoczesnego sterowania klimatyzacją korzyści wzrastają, a np. w przypadku stosowania układu do automatycznej regulacji poziomu natężenia oświetlenia w pomieszczeniu, oszczędności mogą sięgać od 40 do 55 proc. – dodaje Łukasz Hakluk.
- Wymagania klientów ciągle rosną. Obecnie budynki to swoiste centra dowodzenia. Całkiem niedawno sterowanie oświetleniem było czymś niezwykłym. Dzisiaj rosnące wymagania inwestorów powodują, że system obejmuje również klimatyzację, ogrzewanie, monitoring IP, system kontroli dostępu, itp.
Postęp techniczny umożliwia nam sterowanie niemalże wszystkim. Automatyzacja w budownictwie to również serwery monitorujące, które są w stanie, na podstawie zebranych danych z czujników, minimalizować koszty eksploatacji budynku. – podsumowuje Łukasz Hakluk
Gdzie szukać na rynku informacji o systemach BMS? Kiedy najlepiej zacząć poszukiwania integratorów tych systemów? – takie pytania zadają sobie ci, którzy chcieliby je mieć zamontowane w swoich budynkach.
- Informację ogólną najłatwiej zdobyć przez internet. Najwięcej tego typu informacji, niestety, jest w języku niemieckim, ale powstaje coraz więcej portali na ten temat, również w naszym kraju.
Ze względu na to, że temat jest obecnie bardzo modny, a zarazem złożony, ważne jest, aby zwracać się do firm mających duże doświadczenie w tego typu instalacjach.
Integratorów systemów BMS najlepiej zacząć szukać w tym samym momencie, co architekta, ponieważ istotne jest, aby „system nerwowy budynku” był projektowany jednocześnie ze wszystkimi innymi urządzeniami i systemami. Jest to niezbędne, aby BMS mógł nimi prawidłowo i w sposób optymalny zarządzać. – dodaje Łukasz Hakluk.
Systemy inteligentnego budynku należy stosować wszędzie tam, gdzie zależy nam na optymalizacji zużycia energii oraz na zdecydowanej poprawie jakości zarządzania budynkiem. Także u klientów indywidualnych, zainteresowanych podniesieniem komfortu i luksusu swojego domu.
W budynkach pasywnych i energooszczędnych, gdzie nacisk stawiany jest na optymalizację zużycia energii, jest zalecany BMS, ponieważ pozwala on na osiągnięcie znacznie lepszych efektów, niż nawet najlepsze systemy autonomiczne (nie działające w jednym zintegrowanym systemie).
Racjonalne zużycie energii pozwala zatroszczyć się o środowisko. Współczesna technologia umożliwia stosowanie urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii. Jest to ważny argument dla wszystkich, którzy luksus i wygodę cenią tak samo jak środowisko.
Wincenty Bryński
Czytaj także: Dom w tablecie cz.II
Zobacz także: Wirtualny spacer po inteligentnym domu
*Materiał powstał we współpracy z DLJM System
 |
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.
