Ograniczeniem tej koncepcji jest zewnętrzność procesów wobec substancji i pewien rodzaj samowystarczalności substancji. Jednym z efektów jest spojrzenie redukcjonistyczne, tłumaczące powstawanie złożoności i systemowości procesami samozłożenia substancji.

Hipoteza ta implikuje rozumienie świata zbudowanego z substancji, która choć zmienna zachowuje swoją istotę. Zgodnie z nią to z substancji wyłania się i składa cały wszechświat[1].

Jest to, co jest substancją. Innym efektem ubocznym przyjęcia takiego paradygmatu jest nieokreślony status rzeczywistości, której natura jest procesualna, niesubstancjalna.

Procesy zachodzą pomiędzy substancjami i w związku z nimi. Ponieważ są substancje to są procesy. W tym ujęciu sam proces wydaje się mieć naturę pochodną w stosunku do substancji a zatem gdyby nie było substancji to nie byłoby również procesów.

Przejawia się to m.in. rozbiciem nauki na nauki przyrodnicze (badające substancję) i humanistyczne (badające zjawiska o charakterze niesubstancjalnym, np. procesy psychiczne, społeczne, języki, kultury, itp.).

Pęknięcie, o którym tu mowa jest znacznie głębsze i wydaje się być fundamentem nowożytnej nauki lub nowożytności w ogóle.

----------------

[1] To dosyć dziwne założenie zważywszy, że na początku nie było substancji, zatem nie mogła ona dać początku Wszechświatowi. Jeśli ma zaś naturę pochodną Wielkiego Wybuchu i przezeń została zrodzona, to co ją poprzedzało? Czy nie był to proces? A jeśli był, to czy nadal u podstaw tego co postrzegamy jako substancję nie znajduje się proces?