Korzyści finansowe i te dla środowiska naturalnego, może przynieść wyższy standard energetyczny domów, w których mieszkamy.

Przez lata jako społeczeństwo funkcjonowaliśmy w systemie, który nie wymuszał na nas racjonalnych zachowań związanych z tym, jak energia jest użytkowana. Tania energia, z której korzystaliśmy przed transformacją ustrojową, wytworzyła negatywne nawyki, wciąż żywe w naszej świadomości.

Obecnie musimy na nowo uczyć się jej oszczędzania. Nie chodzi tylko o tzw. działania doraźne, ale również o takie, które wymagają planowania oraz inwestowania po to, by uzyskać szeroko rozumianą energooszczędność.

Edukacja, czyli energooszczędność

To, że coraz więcej budynków podnosi swój standard energetyczny jest zasługą lepszej edukacji Polaków. Lepszej, co nie oznacza, że dobrej. Nasza wiedza na temat oszczędności energii jest wciąż fragmentaryczna.

Oszczędność energii kojarzymy przede wszystkim z redukcją zużycia energii elektrycznej, natomiast często pomijamy kwestię racjonalnego użytkowania energii wykorzystywanej do produkcji ciepła.

Niewątpliwie wpływ na tę sytuację mają twórcy wszelkiego rodzaju akcji informacyjno-edukacyjnych, którzy kładą w nich większy nacisk na redukcję zużycia energii elektrycznej, często pomijając wykorzystanie energii potrzebnej do ogrzewania budynków i przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u. )

Wiedzę o tym czym jest energooszczędność czerpiemy z różnych źródeł. Wspomniane już akcje informacyjno-edukacyjne zauważamy przede wszystkim w telewizji. Z kolei internet stanowi bazę dla wszystkich poszukujących głębszych informacji o tym, jak racjonalnie może być wykorzystywana energia.

Internet jako źródło informacji wymieniany jest przez około 80 proc. osób w wieku do 45 lat. Osoby starsze częściej poszukują informacji w mediach, zwracając uwagę na reklamy telewizyjne czy artykuły prasowe.

Poszukując informacji Polacy zwracają się również po radę do profesjonalistów. Radzimy się zwykle sprzedawców w sklepach lub wykonawców i instalatorów. Rzadziej korzystamy z pomocy rodziny czy znajomych. Niewielką popularnością cieszą się również poradniki, podręczniki czy ulotki.

Przede wszystkim energia elektryczna

Mimo, że ogrzewanie pochłania 70 proc. energii zużywanej w domach i mieszkaniach, Polacy nadal nie wiedzą, na co wydają najwięcej pieniędzy, opłacając rachunki za prąd. Ponad połowa z nas uważa, że najwięcej energii w domu zużywa sprzęt RTV i AGD.

O wyłączaniu zbędnego oświetlenia regularnie pamięta aż ponad 80 proc. z nas. Coraz bardziej popularne staje się również wykorzystanie żarówek energooszczędnych. Blisko 73 proc. Polaków deklaruje, że kupuje je regularnie.

Jak oszczędzać ciepło

Według Polaków, najskuteczniejszym sposobem oszczędności ciepła jest izolacja zewnętrzna budynku, tj. docieplenie ścian, ocieplenie dachu i montaż energooszczędnych okien. W dalszej kolejności wskazują na modernizację instalacji grzewczej, instalację kolektorów słonecznych oraz na wymianę drzwi zewnętrznych.

Ponad 40 proc. z nas deklaruje, że stara się oszczędzać energię cieplną poprzez obniżanie temperatury w pomieszczeniach. Jednak nie jest to łatwe zważywszy na fakt, że w dużej części budynków wielorodzinnych mieszkania nie posiadają termoregulatorów na grzejnikach, a stosowane systemy rozliczeń zużycia ciepła nie zachęcają do oszczędności.

Ponad 40 proc. Polaków deklaruje, że stara się oszczędzać energię cieplną poprzez obniżanie temperatury w pomieszczeniach.

Poważną motywacją, która towarzyszy nam w działaniach mających zmniejszyć zużycie energii cieplnej w naszych domach czy mieszkaniach, jest chęć odciążenia domowego budżetu. Im wyższe ceny energii, tym bardziej opłacalne są efekty wszelkich działań prowadzących do jej oszczędzania.

Nowa wiedza, nowe pojęcia

Okazuje się, że Polacy pytani o to, czy wiedzą, że niebawem (od 2021 roku) nowo wznoszone budynki będą musiały mieć cechy obiektów energooszczędnychodpowiadają, że spotkali się z informacją, iż zgodnie z dyrektywą UE prawo w tym zakresie zostanie znacznie zaostrzone.

Co ciekawe, wyższy poziom świadomości mają osoby starsze, a wskaźnik pokazujący stopień znajomości zmian prawnych rośnie wraz z wiekiem oraz poziomem edukacji.

Przeprowadzone badania wskazują, że termin „budownictwo energooszczędne” staje się w Polsce zjawiskiem powszechnym. Prawie 80 proc. z nas mówi, że zetknęło się już z tym pojęciem.

Z kolei znajomość pojęcia „budynek pasywny” jest już dużo niższa w porównaniu ze znajomością terminu „budownictwo energooszczędne”. O tym, co kryje się pod tym pojęciem, wie niespełna 30 proc. Polaków.

Jako społeczeństwo nie mamy wątpliwości, że budynki efektywne energetycznie stanowią dobre rozwiązanie w dobie kryzysu oraz narastających problemów energetycznych i ekologicznych.

Nadzieja w OZE

Większość z nas jest pewna, że budownictwo energooszczędne ma istotny wpływ na redukcję emisji dwutlenku węgla w Polsce, a co za tym idzie - na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza.

Polacy są zgodni co do tego, że rolą rządu jest podejmowanie inicjatyw mających na celu promocję i wspieranie budownictwa energooszczędnego.

Jesteśmy przekonani, że oszczędzanie energii w gospodarstwach domowych może mieć wpływ na rozwiązanie problemów energetycznych w Polsce. Wierzymy, że działania realizowane na poziomie indywidualnym mogą przyczynić się do rozwiązania problemów w skali kraju.

Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań opinii publicznej, wskazują na spore społeczne poparcie dla wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. Polacy są przekonani, że szersze wykorzystanie źródeł odnawialnych może przyczyniać się do rozwiązania problemów energetycznych naszego kraju.

Nie tylko wierzymy w efekty szerszego zastosowania energii odnawialnej dla gospodarki energetycznej kraju, lecz również deklarujemy chęć finansowego wsparcia rozwoju tych źródeł energii. Bylibyśmy nawet skłonni zapłacić więcej za energię elektryczną pozyskiwaną ze źródeł odnawialnych.

Wincenty Bryński