W sadzie i otaczającym go ogrodzie zbudowano niepozorne domy, które jednak są prawdziwymi maszynami energetycznymi. Tyle w nich systemów OZE. Na dachach zainstalowane są kolektory słoneczne i panele fotowoltaiczne, budynki wyposażono także w pompy ciepła, biologiczne oczyszczalnie ścieków, toalety z segregacją frakcji czy systemy odzyskiwania zużytej wody. A co najważniejsze – nie są to tylko domy modelowe, służące prezentacji konkretnych rozwiązań. Te instalacje pracują tu od lat.

Miejsce to powstało 16 lat temu, jako pierwsza w Polsce placówka pokazowa budownictwa ekologicznego i rozwiązań wykorzystujących OZE. Do dziś osadę można zwiedzać z przewodnikiem, korzystać ze specjalnych ścieżek edukacyjnych, a także  uczestniczyć w licznych warsztatach, jak np. budownictwa z gliny i słomy, podstaw permakultury (gałąź projektowania ekologicznego, inżynierii ekologicznej i projektowania środowiska, tworząca zrównoważoną architekturę siedzib ludzkich i samoregulujące się systemy rolnicze na wzór ekosystemów naturalnych. - za Wikipedią), poznać nowoczesne systemy grzewcze.

Co ciekawego może zobaczyć zwiedzający, który przyjedzie do Ekocentrum w Stryszowie? Lista jest długa, ale do najciekawszych rozwiązań, oprócz znanych już systemów OZE, należą:

•    ekodom z gliny i słomy zasilany energią słoneczną przetwarzaną przez moduły fotowoltaiczne o mocy 2,5 kW;

•    półkolistą szklaną werandę, która umożliwia pasywne wykorzystanie energii słonecznej do ogrzewania pomieszczeń;

•    świetliki rurowe do oświetlania ciemnych wnętrz;

•    przydomową, biologiczną oczyszczalnię ścieków i kaskadę;

•    sferyczną szklarnię, która oszczędza o 20 proc. energii więcej niż tradycyjna;

•    ekologiczny ogródek warzywny i ziołowy;

•    elektrownię wiatrową.

System fotowoltaiczny składa się z 22 modułów fotowoltaicznych multikrystalicznych, dachówkowych, które są zintegrowane z połacią dachu i zamontowane nad folią paroprzepuszczalną. Energia wyprodukowana przez panele pv zużywana jest na potrzeby budynku.

Inny dom w Ekocentrum, również zbudowany z gliny i słomy, ale w systemie szalunku, zasilany jest systemem autonomicznym o mocy 230 Wp. Tworzą go dwa multikrystaliczne moduły pv, z których energia magazynowana jest w żelowych akumulatorach o pojemności 210 Ah każdy. Moduły fotowoltaiczne zamontowane są na dachu oranżerii, która dobudowana jest od południowej strony budynku. Dla tego domu stanowią one jedyne źródło zasilania.

Na parkingu, tuż przed wejściem do osady, zainstalowano minisystem hybrydowy typu słońce-wiatr. Składa się na niego mały wiatraczek o mocy 50 W oraz jeden moduł fotowoltaiczny. Ten niewielki system hybrydowy, o łącznej mocy 100 Wp, produkuje energię potrzebą do zasilania 8 lamp ogrodowych z świetlówkami LED, które zapewniają oświetlenie terenu.

Uwagę zwiedzających przyciąga także oranżeria z glinianą podłogą zdolną do akumulacji ciepła, czy też sferyczna szklarnia do uprawy warzyw.

Ekocentrum pod Krakowem jest aktywne nie tylko w promocji energii odnawialnej na miejscu, w swojej osadzie, ale także włącza się w działania edukacyjne, zarówno w sferze systemów OZE, architetury zrównoważonej, jak i w ogóle zdrowego stylu życia.

Do ciekawych inicjatyw tego typu  należą z pewnością spotkania i warsztaty pod hasłem „Zbuduj swoją arkę”, których celem jest przybliżenie możliwości uzyskania niezależności żywnościowej i energetycznej.

Równie ciekawe są warsztaty poświęcone projektowaniu permakulturowemu – chodzi o zmianę przestrzeni wokół człowieka zgodną z rytmem natury, z zachowaniem bioróżnorodności, bez degradacji gleby, z ekologiczną energią i budownictwem.
Pełny program warsztatów w Ekocentrum znajduje się pod tym linkiem.

Ekocentrum ma od lat atrakcyjną ofertę tak dla uczniów wszystkich typów szkół, jak i osób indywidualnych, które pragną poczuć, jak można żyć niemalże wbrew wszechobecnemy pośpiechowi dzisiejszych czasów.

Ewa Grochowska

Źródła:

- eko-cel.pl - strona Ekocentrum

- chronmyklimat.pl