Dobre okno ma zapewnić izolację termiczną i akustyczną, wpuszczać do wnętrza odpowiednią ilość światła, a także, o czym warto pamiętać, powinno chronić dom i jego właścicieli przed włamaniem. Przyjrzyjmy się zatem kilku parametrom, które decydują, iż jedne okna są świetnej jakości, a inne zaledwie przeciętnej.

Jak uzyskać wysoką izolacyjność termiczną?

Gdy mówimy o tym, że okno w sezonie grzewczym nie powinno być wrotami, przez które ucieka ciepło, to musimy zwrócić uwagę na jego podstawowy parametr, jakim jest współczynnik przenikania ciepła wyrażony symbolem Uw. Im niższa jest jego wartość, tym mniejsze straty ciepła.

Według obecnie obowiązujących norm budowlanych, Uw okna nie może przekroczyć 1,1 W/(m2·K), ale wkrótce to się zmieni. Od 2021 r. (norma WT21) dopuszczalny współczynnik zostanie obniżony do 0,9 W/(m2·K).

Co wpływa na współczynnik przenikania ciepła okna? To nie tylko szyba, ale także rama okna. Zmiana parametrów jednego z tych komponentów od razu zmienia wartość Uw, o czym trzeba pamiętać.

Szyba okna, a raczej pakiet szybowy ma zasadniczy wpływ na izolacyjność termiczną. Zestawy dwu- a nawet trzykomorowe podnoszą efektywność w zatrzymywaniu ciepła, ale również cenę takiego zestawu oraz ciężar całości. Niektórzy producenci, chcąc ograniczyć wagę okna, wydzielają dodatkowe komory wewnątrz pakietu szybowego za pomocą folii poliestrowych, ale to z kolei podnosi koszt produktu.

Jakie są inne możliwości zwiększenia izolacyjności termicznej okna?

• powłoki niskoemisyjne – montowane na powierzchni szkła, odbijają do wewnątrz promieniowanie cieplne, zwiększając w ten sposób pasywne pozyskiwanie energii ze słońca do ogrzania pomieszczenia.
• powłoki selektywne – działające termoizolacyjnie i przeciwsłonecznie, ale zmniejszają nieco dopływ światła dziennego do wnętrza.
• ramki dystansowe – umieszczane pomiędzy pakietem szybowym i ramą, ich zadaniem jest zapobieganie powstaniu mostków termicznych.

Warto na chwilę zatrzymać się przy oknach drewnianych, cieszących się sporą popularnością wśród budujących domy. Ich Uw mieści się zwykle pomiędzy wartościami 1,1- 0,9. W przypadku tego rodzaju okien dużą rolę odgrywa rodzaj szyby oraz wielkość ramy w stosunku do przeszklenia.

W tych oknach montaż grubszych – powyżej 80 mm – profili okiennych, specjalnych izolacyjnych nakładek oraz pakietów dwu-, a nawet trzykomorowych, pozwala uzyskać Uw całego okna na poziomie poniżej 0,7 W/(m2·K)!

Dochodzimy do jednej z najważniejszych składowych okna – ich ramy. Jedną z możliwości są właśnie ramy drewniane, ale producenci oferują jeszcze kilka innych.

O czym decyduje okienna rama?

W ofercie producentów okien znajdziemy produkty z następującymi rodzajami ram:

• plastikowe – najczęściej z PCW, włókien szklanych lub PCW z domieszką takich włókien. Wypełnione powietrzem komory oraz termoizolacyjne wypełnienia zdecydowanie poprawiają współczynnik przenikania ciepła.
• plastikowo-aluminiowe – z profili wykonanych z PCW z nakładkami aluminiowymi.
• drewniane – z kilku (najczęściej 4 warstw) drewna klejonego, malowane bezbarwnym lakierem lub środkiem poprawiającym ich odcień. Są sztywniejsze od okien z PCW, ale bardziej podatne na wpływ wilgoci, która może je wypaczać i niszczyć powłokę ramy.
• drewniano-aluminiowe – profile z drewna z nakładkami aluminiowymi malowanymi proszkowo.
• aluminiowe – mają budowę komorową, jak te z PCW. Są szczelne, trwałe w użytkowaniu, termoizolacyjne, jak również dobrze izolują akustycznie.

Co mogą szyby?

To drugi z podstawowych elementów okna mających wpływ na jego funkcjonalność. W tym przypadku najważniejszy jest współczynnik całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego g (zwykle podawany w procentach), informujący o tym, jaką część energii słonecznej szyba przepuści do wnętrza. To ma duże znaczenie w zależności od tego, z jakiej strony domu okno będzie montowane i jakie jest jego zasadnicze zadanie. Dobre okna mają g na poziomie 50-60 proc.

Im wyższa wartość współczynnika g, tym więcej energii ze słońca szyba przepuszcza, a pomieszczenie bardziej się nagrzewa. Chcąc obniżyć wartość g, producenci stosują powłoki refleksyjne i selektywne oraz niskoemisyjne. Z kolei na podwyższenie tego współczynnika wpływają powłoki antyrefleksyjne, antykondensacyjne i samoczyszczące. Najwyższą wartością g charakteryzują się szyby termoizolacyjne ze szkłem float.

Ze współczynnikiem g szczególnie trzeba uważać przy oknach z południowej strony elewacji. Jeśli z tej strony wynosi on około 60 proc., to pomieszczenie może się przegrzewać i wówczas należy założyć osłony przeciwsłoneczne.

Drugim parametrem wyznaczającym jakość szyby okiennej jest współczynnik przepuszczalności światła Lt, mówiący o tym, ile dziennego światła przenika przez szybę. Im bardziej ten parametr zbliżony do wartości 100 proc. tym lepiej, bo dzięki takiemu oknu w pomieszczeniu będzie po prostu jaśniej.

Wyższej jakości okna mają Lt na poziomie 70 proc. - wpuszczają odpowiednią ilość światła dziennego do wnętrza, jednocześnie ograniczając jego przegrzanie przez promienie słoneczne. Parametr ten musi być analizowany w powiązaniu z zastosowaniem przeszklenia – inne oczekiwania mamy np. od okien usytuowanych od strony południowej domu, a inne od północnej.

Więcej o oknach pisaliśmy także w artykułach:

• Okna w domu energooszczędnym
• Jak dobrze wybrać i zamontować okna dachowe
• Budujesz dom? Zwróć uwagę na okna dachowe - energooszczędne
• Okna a skuteczność termomodernizacji – studium przypadku

Ewa Grochowska

Grafika: www.pixabay.com