Zmiany klimatu zagrażają populacji wielu gatunków zwierząt, a ich wymieranie ma z kolei poważny wpływ na zdrowe funkcjonowanie ekosystemów. To fakt, obok którego nie sposób przejść obojętnie. Naukowcy podjęli próbę zbadania, w jakim stopniu warunki środowiskowe wpływają na tryb życia zwierząt oraz czy ich umiejętności adaptacyjne są wystarczające, aby liczebność poszczególnych gatunków utrzymała się w obliczu gwałtownych zmian klimatycznych.
Aby odpowiedzieć na te pytania, międzynarodowa grupa sześćdziesięciu czterech badaczy pod kierownictwem Viktorii Radchuk, Alexandre Courtiol i Stephanie Kramer-Schadt z Instytutu Badań Zoologicznych i Badań nad Dziką Przyrodą im. Leibniza (IZW) przeanalizowała ponad 10,000 publikacji naukowych podejmujących temat zachowań adaptacyjnych zwierząt. Wyniki są niepokojące: mimo, iż zwierzęta aktywnie przystosowują się do zmian klimatycznych, tempo, w jakim proces ten zachodzi, jest zbyt wolne, aby w pełni sprostać nowym realiom. Pełny raport z badań można opublikowany został w czasopiśmie „Nature Communications”.
Najczęściej występującymi zmianami u zwierząt w reakcji na zmiany klimatyczne są zaburzenia cykli biologicznych, takich jak hibernacja, reprodukcja czy migracja (cechy fenologiczne). Do morfologicznych skutków zmian klimatu należą m.in. zmiany w rozmiarze i masie ciała, chociaż badanie wykazało, że tego typu reakcje nie występują systematycznie. Badacze przeanalizowali szereg danych z literatury naukowej i porównali związek między gwałtownymi zmianami klimatu, który potencjalnie wpływa na tryb życia zwierząt, z okresowością naturalnie występujących u wielu gatunków zmian fenologicznych i morfologicznych. Następnie oszacowali, czy owe zmiany skutkowały większą przeżywalnością zwierząt, lub np. większą liczbą wydawanych na świat młodych. „Uwagę skupiliśmy na ptakach, gdyż informacje na temat innych grup zwierząt są ograniczone” - mówi kierownik badań, Viktoriia Radchuk (Leibniz-IZW) – „Co więcej, porównując dzisiejsze dane z tymi z ubiegłych lat udowodniliśmy, że w regionach o klimacie umiarkowanym wzrost temperatury ma związek z przesunięciem cyklów biologicznych zwierząt”.
Przeczytaj także: 1800 stron grozy – raport naukowców o postępującej zagładzie gatunków. To nasza wina
Współautor raportu, Steven Beissinger (profesor na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley) twierdzi, że gatunki mogłyby przeżyć w swoim środowisku nawet pomimo wyższej temperatury, jeśli tylko odpowiednio szybko przystosują się do cieplejszego klimatu. Niestety, właśnie w zbyt szybko postępujących zmianach leży problem. Autor naczelny raportu, Alexandre Courtiol (Leibniz-IZW) zaznacza: „Nawet te gatunki, które aktywnie przystosowują się do zmiany klimatu, nie robią tego wystarczająco szybko, co tym samym nie gwarantuje im szansy na przetrwanie”. Współautor Thomas Reed (starszy wykładowca na Uniwersytecie College Cork w Irlandii) wyjaśnia, iż raport uzyskano poprzez porównanie zachowań i cech, które zwierzęta już zdążyły wykształcić, z tymi, które są niezbędne, aby w obliczu gwałtownych zmian klimatu przystosować się do nowego środowiska.
Niepokojący jest fakt, że analiza obejmowała między innymi gatunki uznane za pospolite i licznie występujące w przyrodzie, takie jak sikorka bogatka, europejska muchołówka żałobna, czy sroka zwyczajna, które względnie sprawnie przystosowują się do zmian klimatycznych. „Zachowania adaptacyjne wśród rzadkich oraz zagrożonych gatunków wciąż wymagają analizy. Obawiamy się, że przyszłość chronionych gatunków rysuje się w czarnych barwach” podsumowuje Stephanie Kramer-Schadt (dyrektor wydziału dynamiki ekologicznej – IZW). Grupa naukowców wierzy, że ich analiza i zebrane dane zachęcą do przeprowadzenia kolejnych badań nad zdolnościami adaptacyjnymi zwierząt w obliczu zmieniającego się klimatu oraz że badania te przyczynią się do dokładniejszego oszacowania przyszłości wielu gatunków – co tym samym pomoże w ochronie dzikiej przyrody.
Źródło:
Grafika:
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.