Liczne niegdyś stawy, mokradła, starorzecza, fosy, kanały i strumienie zostały zasypane lub skanalizowane, a duże rzeki — uregulowane. Na skutek uszczelnienia gruntów zmienia się dynamika przepływów w ciekach, będących odbiornikami wód opadowych. Coraz częściej występują powodzie miejskie i lokalne podtopienia. Działania interwencyjne koncentrują się najczęściej na obszarach dolin rzecznych i mają na celu poprawę zabezpieczeń przed powodziami. Tymczasem konieczne jest zarządzanie wodą „u źródła” problemów, czyli na obszarze całej zlewni, a nie tylko u ujścia.

Rys. Modele przepływów ilustrujące gospodarkę wodną w miastach. Na górze — model istniejący w polskich miastach: mało skuteczna ochrona przed powodzią, odprowadzanie zanieczyszczonych wód opadowych do cieków, brak retencji. Na dole — model pożądany: przepływ o niezmienionych parametrach ilościowych i jakościowych, zatrzymywanie, oczyszczanie i wykorzystanie wód opadowych.

Tak jak wielkie wezbrania powodziowe są efektem kanalizowania spływu miliardów kropli deszczu, tak skuteczność zrównoważonej gospodarki wodnej w miastach jest zależna od wdrażania na szeroką skalę drobnych i proekologicznych rozwiązań. W tym celu potrzebne są działania edukacyjne, skuteczne narzędzia planistyczne, techniczne i ekonomiczne oraz odpowiednie regulacje prawne. A przede wszystkim zintegrowane planowanie i zarządzanie miastem w oparciu o dostępność i wymianę informacji oraz koordynację działań, która umożliwia obniżanie kosztów i osiąganie efektu synergii w realizacji różnych, często rozbieżnych celów strategii sektorowych.

Proekologiczne nurty Eco-Urbanism, Green Urbanism, Green Architecture coraz wyraźniej odciskają swoje piętno na projektowaniu budynków i całych struktur miejskich w Europie, Stanach Zjednoczonych lub Australii. W Polsce także pojawia się coraz więcej inwestycji, które mogą poszczycić się certyfikatami LEED3 czy BREEAM4. Niestety, w polskiej praktyce gospodarowania przestrzenią nadal brakuje kompleksowego podejścia oraz skutecznych narzędzi wdrażania celów gospodarki wodnej, a pojedyncze przykłady dobrych praktyk stanowią kroplę w morzu potrzeb.

Zdj. Rondo miejskie Uptown Normal Circle z zastosowaniem systemu zagospodarowania wód opadowych w mieście Normal, Illinois, Stany Zjednoczone (proj. Hoerr Schaudt), źródło: http://www.hoerrschaudt.com/

Zarządzanie wodą nie może być wyłącznie przedmiotem planowania sektorowego (branżowego), ale wymaga pełnej integracji z gospodarką przestrzenną, urbanistyką i architekturą, ponieważ sposób zagospodarowania terenu ma decydujący wpływ na możliwości gospodarowania wodą w obrębie zlewni.

Całość artykułu do przeczytania tutaj.