Brzmi jak marzenie? To rzeczywistość, która w niedalekiej przyszłości może zawitać do naszych domów. Okna w krótkim czasie zdążyły wyrobić sobie w środowisku miano „smart” (smart-window, tłum. ang.: inteligentne okna). Biorąc pod uwagę co potrafią, należy przyznać, że w tym określeniu nie ma przesady.

Respekt wzbudza nie tylko technologiczne zaawansowanie wynalazku, ale także jego ... samodzielność! Okna opracowane przez zespół naukowców z londyńskiego University College (UCL) oraz Konsylium Badawczego Nauk Fizycznych (EPSRC) zapobiegają utracie ciepła jak i samodzielnie czyszczą powierzchnię szyb. Aby obie cechy były realizowane, niezbędne są opady atmosferyczne. Zastosowane rozwiązania wykorzystują krople deszczu jako swego rodzaju gąbki, te bowiem po uderzeniu o szybę zgarniają zalegający na niej brud, spływając bez pozostawiania żadnych śladów.

Drugim wyróżnikiem smart-window jest zwiększona efektywność energetyczna. Dzięki zastosowaniu bardzo cienkiej (5-10 nanometrów) powłoki termochromowej (zdolnej zmieniać kolor wraz ze zmianą temperatury otoczenia – red.) oraz dwutlenku wanadu szyby zapobiegają utracie ciepła w chłodne dni, w upały z kolei zachowując się analogicznie odwrotnie.  Wanad to tani i łatwo dostępny surowiec, dzięki któremu producenci będą w stanie zaoferować mniej kosztowną i bardziej zrównoważoną alternatywę dla srebra czy złota, stanowiących do tej pory bazę wytwarzanych współcześnie powłok okien energooszczędnych.

Zdjęcie z mikroskopu elektronowego przedstawiające strukturę zdolnych do samoczyszczenia energooszczędnych okien.

fot. University College London

Okna przyszłości posiadają jeszcze trzecią cechę. To właściwości antyrefleksyjne. Jak przyznają wynalazcy, do opracowania nanostruktury (widoczna na zdjęciu powyżej), która pozwoliła osiągnąć tego rodzaju efekt, zainspirowała ich budowa oka ćmy. Ich uwagę zwrócił fakt, że te nocne stworzenia doskonale ukrywają się przed drapieżnikami mimo przebywania w pobliżu źródeł światła. W ten sposób skierowane badania i analizy naukowe poskutkowały opracowaniem samoczyszczących, wysoce wydajnych inteligentne okna, które – zdaniem wynalazców – mogą obniżyć koszty ogrzewania nawet o 40 procent. Mało tego, nabywcy instytucjonalni otrzymają gwarancję poprawy komfortu pracowników, co powinno zwiększyć ich wydajność.

Nie jest znana data rozpoczęcia sprzedaży opracowanych przez UCL i EPSRC okien. Możemy być jednak pewni, że technologia niebawem znajdzie się w fazie komercjalizacji, o ile już w niej nie jest. Jednym z wyzwań dla marketingowców będzie zapewne stworzenie krótszej, chwytliwej nazwy dla produktu, którego obecna robocza nazwa brzmi "smart self-cleaning window".

DM

Źródło: gizmag.com