Autobus Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW) z Katowic wiezie nas do Suszca w pobliżu Żor. Jest lutowy poranek, pełen słońca i rozśpiewanych ptaków. Tu, niedaleko Skoczowa, wyrastają z ziemi dwie ogromne hałdy, a ogromny dźwig dosypuje do nich pozostałości po obróbce węgla.

To rozległy teren jednej z najlepszych kopalni w Polsce - KWK „Krupiński”, w której wydobywa się węgiel koksujący. Przed wjazdem na teren zakładu – kontrola. Nie mogą się nadziwić, że jest nas tak wielu.

Węgiel całkiem inaczej

Produkt finalny o wielkości kciuka

Jest nas ponad pół setki dziennikarzy. Brakuje hełmów, co wprawia w konsternację organizatorów. Hala ogromna, składająca się z 3 części. W pierwszej sali tłoczymy się niemiłosiernie. Gdy zajeżdżają limuzyny z oficjelami, wzajemnie niemal się tratujemy.

Wysiadają: Tomasz Tomczykiewicz - wiceminister gospodarki, Andrzej Pilot - wicewojewoda śląski, Gabriela Lenartowicz - prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prof. Andrzej Karbownik - rektor Politechniki Śląskiej oraz prof. Marek Ściążko z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla.

Nowe paliwo pozwala ograniczyć emisję dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, pyłu oraz silnie rakotwórczego benzopirenu w sumie o ponad 90 proc.

Wartość inwestycji to 20 mln zł. Przedsięwzięcie otrzymało ponad 9 mln zł preferencyjnej pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Gospodarze się chwalą

Po przecięciu wstęgi - oglądamy zakład. Jest na wskroś nowoczesny. Wszystko odbywa się w chronionych pleksiglasem ciągach technologicznych. Automatyczne kotły, mieszanie paliwa, pakowanie, ładowanie na wózki i zwożenie do hali, z której rusza w świat. Robotnicy w hełmach i specjalnych maskach.

Paliwo powstaje na bazie flotokoncentratu, który spalany w sposób tradycyjny był źródłem emisji bardzo wielu groźnych dla zdrowia zanieczyszczeń i niemal wyłącznie wykorzystywany w zakładach energetycznych. Ich filtry zatrzymywały trujące związki, głównie tlenki, pył zawieszony i metale ciężkie.

Nowa metoda przeróbki pozwala na przygotowanie paliwa m.in. dla gospodarstw domowych. Prezes Polskiego Koksu - Wacław Będkowski podkreślał, że dzięki  innowacyjnej technologii kierowany tylko do przemysłu produkt staje się obecnie pełnowartościowym i ekologicznym produktem.

Witając gości prezes Wacław Będkowski powiedział: - To jest wielki dzień dla spółki Polski Koks i wielki dzień dla Jastrzębskiej Grupy Kapitałowej, dlatego że spotykamy się na otwarciu zakładu, który jest przedsięwzięciem bardzo innowacyjnym.

W takie worki pakowane jest ekologiczne paliwo.

Porwaliśmy się wspólnie na projekt, który jest połączeniem ekonomii i ekologii, ma być sukcesem województwa śląskiego w czasach, kiedy o produktach węglowych mówi się z niechęcią, a niektórzy radni wzywają nawet do wykluczenia tego paliwa z użytkowania.

Inwestycja jest wynikiem realizacji programu badawczo-rozwojowego „Czyste powietrze dla Śląska”, którego uczestnikami są: Polski Koks SA, Jastrzębska Spółka Węglowa SA, Politechnika Śląska, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla oraz Stowarzyszenie Klaster Kotlarski.

Jarosław Zagórowski, prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej, nie krył emocji. Powiedział dla Planergii: - To nasza odpowiedź na dyskusję o zanieczyszczeniu środowiska i niskiej emisji. Jesteśmy przekonani, że nie wolno eliminować węgla z gospodarki, natomiast trzeba wyeliminować negatywne skutki jego spalania.

Ekologia najważniejsza

Wiceminister Tomasz Tomczykiewicz podkreślał, że padały na otwarciu zakładu dwa słowa: ekologia i ekonomia. - Zarówno Ministerstwo Gospodarki, jak i zarządy spółek są świadome, że tak długo węgiel będzie głównym paliwem w Polsce, jak długo będzie akceptowany przez nasze społeczeństwo.

Trzeba wychodzić naprzeciw sygnałom płynącym z samorządów i tak produkować i przetwarzać węgiel, by był on produktem ekologicznym, a jednocześnie ekonomicznym. Myślę, że otwarcie tej instalacji pokazuje, że węgiel może być nadal głównym źródłem energii w Polsce, a my zapewniamy, że przez nasze działania zarówno w Unii Europejskiej, jak i w kraju będziemy o węglu pamiętać.

Wyliczono, że dzięki zastosowaniu nowego paliwa rocznie w powietrze trafi ponad 600 ton pyłów mniej; emisja dwutlenku siarki zmniejszy się o 98 ton, tlenku azotu o 340 ton, a tlenków węgla o 4 tys. ton.

Prezes JSW Jarosław Zagórowski kilkakrotnie podkreślał: - Dążymy do tego, aby węgiel nie został usunięty z gospodarki, troszcząc się jednocześnie o środowisko. Wprowadzenie na rynek nowego paliwa, ma być dowodem, na to, że górnictwo może się rozwijać i być jednocześnie ekologiczne.

My jesteśmy przekonani o tym, że nie można eliminować węgla z gospodarki, ale trzeba wyeliminować negatywne skutki jego spalania – to mój głos w dyskusji, jaka się toczy na temat zanieczyszczenia środowiska i niskiej emisji.

Z dotychczasowych analiz naukowców Politechniki Śląskiej oraz Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla wynika, że nowa metoda pozwala na spalanie tego typu węgla zarówno w starych, jak i w nowoczesnych kotłach, przy ponad 90 proc. redukcji najbardziej szkodliwych dla człowieka toksyn, głównie rakotwórczego benzopirenu, dioksyn i furanów. Worek tego węgla kosztuje 19 zł brutto i jest tańszy od ekogroszku.

Grażyna Kurowska