Energia prądów morskich

Prądy morskie są wywołane różnicami gęstości wody. Powstają pod wpływem działania wiatru, zasolenia i temperatury wody morskiej, morfologii dna morskiego, a także obrotów Ziemi. Prądy te są stale w ruchu i płyną tylko w jednym kierunku.

Gęstość wody morskiej jest ponad 800 razy większa od gęstości powietrza, czyli przy takim samym przekroju poprzecznym woda płynie z prędkością ok. 19 km/h, a wiatr ma prędkość aż 177 km/h. Oznacza to, że ze strumienia prądu morskiego o przekroju poprzecznym 1 m2 poruszającego się z szybkością 1 m/s można uzyskać 600 W mocy energii elektrycznej.

Światowe prądy morskie mają energię kinetyczną równą aż 5–7 TW, to prawie dwa razy więcej niż moc możliwa do otrzymania ze spadku wód śródlądowych. Łączna moc prądów europejskich to ponad 12 GW. Strumień energii elektrycznej technicznie możliwy do wyprodukowania z tych europejskich prądów wynosi 48 TWh/s.

Obecnie wykorzystanie energii prądów morskich, z powodu problemów technicznych i z obawy przed zaburzeniem naturalnej równowagi środowiska, jest niewielkie. Wielu badaczy uważa, że prądy morskie mają podstawowe znaczenie dla klimatu i uszczuplenie ich energii, mogłoby doprowadzić do nieobliczalnych zmian klimatycznych.

Ze strumienia prądu morskiego o przekroju poprzecznym 1 m2 poruszającego się z szybkością jednego metra na sekundę można uzyskać 600 W mocy energii elektrycznej.
Źródło: www.ekoenergia.net

Białe certyfikaty

Białe certyfikaty to instrument wspierania przez państwo efektywności energetycznej. W Polsce, podobnie jak już to jest m.in. we Francji, Włoszech czy Wielkiej Brytanii, certyfikaty te będą wydawane za zmniejszenie zużycia energii, zwiększenie sprawności wytwarzania energii, ograniczanie strat w przesyle i dystrybucji. Przedsiębiorstwa sprzedające energię (zarówno energię elektryczną, jak ciepło i gaz) będą musiały przedstawić białe certyfikaty prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki (URE).

Gdyby z tego obowiązku nie wywiązały się w wystarczającym stopniu, będą ponosiły konsekwencje finansowe. Dzięki białym certyfikatom znane będą wielkości oszczędności energii oraz okres, w jakim zostały dokonane. Certyfikatami będzie można handlować.

Wprowadzenie systemu białych certyfikatów w Polsce wynika z ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o efektywności energetycznej, która jest implementacją Dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 5 kwietnia 2006 roku, w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/76/EWG z 13 września 1993 roku, w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla poprzez poprawienie efektywności energetycznej (SAVE).

Dyrektywa, oprócz określenia celu oszczędności energii dla każdego kraju członkowskiego, wskazuje także na usługi energetyczne i środki poprawy efektywności energetycznej, które mają pomóc w osiągnięciu tego celu. Wśród tych środków znajdują się m.in. białe certyfikaty.

Próg orientacyjny dla Polski to uzyskanie do 2016 roku oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9 proc. średniego krajowego zużycia tej energii w ciągu roku.

Pierwszy przetarg na białe certyfikaty ogłosił prezes URE 31 grudnia 2012 roku. Do przetargu może być zgłoszone przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej, w wyniku którego uzyskuje się oszczędność energii w ilości stanowiącej równowartość co najmniej 10 toe (ton oleju ekwiwalentnego)  średnio w ciągu roku, albo suma przedsięwzięć dających taką samą oszczędność w ciągu roku.

Dla uzyskania białych certyfikatów, poza znajomością ustawy o efektywności energetycznej, ważne jest też rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie sposobu obliczania ilości energii pierwotnej, odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej oraz wysokości jednostkowej opłaty zastępczej z 4 września 2012 roku.

To rozporządzenie określa wielkość i sposób obliczania ilości energii pierwotnej, odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej, które są obowiązane uzyskać i przedstawić do umorzenia m.in. przedsiębiorstwa energetyczne. Dla tych, którzy nie wywiążą się w wystarczającym stopniu z obowiązku posiadania białych certyfikatów, rozporządzenie określa opłatę zastępczą.  Wynosi ona 1000 zł za tonę oleju ekwiwalentnego (toe).

Świadectwo energetyczne

Świadectwo energetyczne, czyli świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, zwane również certyfikatem energetycznym lub paszportem energetycznym, to dokument mówiący o zużyciu energii przez budynek na potrzeby przygotowania ciepłej wody, wentylacji, klimatyzacji, ogrzewania, a w przypadku budynków użyteczności publicznej - także oświetlenia.

Podstawą do sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej jest charakterystyka energetyczna budynku, określona w dokumentacji technicznej lub dla budynku istniejącego, jeśli brak jest dla niego dokumentacji technicznej, charakterystyka wyznaczana w wyniku inwentaryzacji techniczno-budowlanej.

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku określa wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok. Certyfikat energetyczny budynku ważny jest 10 lat.

Jeśli w tym czasie zostaną przeprowadzone roboty budowlane zmieniające standard energetyczny budynku,  a ich wartość będzie równa lub przekroczy 25 proc. jego wartości odtworzeniowej, to inwestor po zakończeniu modernizacji musi uzyskać nowe świadectwo energetyczne.

Z kolei, gdy w ciągu dziesięciu lat od wydania świadectwa budynek nie jest modernizowany, to ważność świadectwa energetycznego jest przedłużana na kolejne dziesięć lat. Jednak jego aktualność musi potwierdzić audytor energetyczny.

Współczynnik przenikania ciepła

Najważniejszym parametrem wszelkiego rodzaju przegród budowlanych jest współczynnik przenikania ciepła. To na jego podstawie można określić straty cieplne, które charakteryzują daną przegrodę. Wysokość współczynnika jest ściśle związana z typem oraz grubością materiału, z jakiego wykonane są ściany.

Chcąc poprawnie wyznaczyć współczynnik przenikania ciepła, trzeba znać współczynniki przewodności cieplnej dla materiałów, z których stworzona jest ściana oraz dla poszczególnych warstw ocieplających. Współczynnik przewodności cieplnej oznacza się symbolem „λ”, a jego jednostką jest W/(mK).

Aby prawidłowo obliczyć współczynnik przenikania ciepła, trzeba wziąć pod uwagę współczynnik oporu cieplnego przegrody oraz ewentualne poprawki na nieszczelność izolacji budynku (np. mostki termiczne). Obliczenia należy rozpocząć od wyliczenia współczynnika oporu cieplnego „R” danej przegrody.

Na tej podstawie dopiero określa się współczynnik przenikania ciepła, który w następnej kolejności trzeba skorygować, biorąc pod uwagę rodzaj przegrody. Kiedy już posiadamy wszystkie dane, współczynnik przenikania ciepła możemy obliczyć korzystając ze wzoru U = 1/R [W/(m²•K)]

Polskie przepisy przewidują, że dla ścian zewnętrznych budynków mieszkalnych współczynnik przenikania ciepła powinien być mniejszy niż 0,3 W•m−2•K−1 . Szybkie obliczanie współczynnika przenikania ciepła ułatwi m.in. strona: http://www.wis.pol.lublin.pl/przegroda/

Wentylacja grawitacyjna

Jedną z najbardziej podstawowych wentylacji stosowanych w budynkach jest wentylacja grawitacyjna, zwana także wentylacją naturalną. Tradycyjny, grawitacyjny system wentylacji mieszkań polega na usuwaniu zużytego powietrza za pomocą kanałów.

Aby wentylacja grawitacyjna działała poprawnie, niezbędne jest, żeby temperatura wewnątrz domu była wyższa niż na zewnątrz. Z kolei na zewnątrz powinien wiać lekki wiatr, okna i drzwi powinny być „rozszczelnione", żeby zapewnić dopływ świeżego powietrza. Konstrukcja kanałów wentylacyjnych na dachu powinna być tak zaprojektowana, aby ograniczyć możliwości „wstecznego" wdmuchiwania powietrza.

Najmniejszym,  dopuszczalnym wymiarem przewodu wentylacyjnego w łazienkach, toaletach i kuchniach jest wymiar 14 x 14 cm. Jednak zawsze ten przekrój trzeba obliczyć, kierując się wymaganym strumieniem objętości powietrza wentylacyjnego oraz wysokością. Im niższa jest wysokość komina wentylacyjnego, tym większy musi być jego przekrój zapewniając określony przepływ powietrza.

Podczas obliczeń przyjmuje się, że swoją nominalną wydajność kanał będzie uzyskiwał gdy temperatura zewnętrzna wynosi 12°C. Wraz ze wzrostem temperatury ciąg kominowy, a tym samym wydajność będzie się zmniejszać. Np. murowany kanał wentylacyjny projektowany dla pomieszczenia na ostatniej kondygnacji, gdzie wysokość komina jest mała - ok. 2-3 m - powinien mieć wymiary 14 x 27 cm.
Wentylacja grawitacyjna to tylko system wywiewny. Do właściwego działania konieczny jest kompensacyjny nawiew powietrza. Kiedyś zapewniała go nieszczelna stolarka. W chwili obecnej konieczne jest celowe rozszczelnienie okien (przez stosowanie napowietrzaków),  albo ich uchylanie.

Duży wpływ na ten system ma również wiatr. Dlatego też często stosowane są nasadki kominowe ograniczające jego oddziaływanie lub wykorzystujące go do wspomagania wentylacji grawitacyjnej.

Schemat działania wentylacji grawitacyjnej
Źródło: www.twojawentylacja.pl

Słownik pojęć cz. IV

Słownik pojęć cz. III
Słownik pojęć cz. II
Słownik pojęć cz. I

WB