Zrównoważony rozwój

W języku potocznym pojęcie to często używane jest jako synonim zachowań „proekologicznych". Na podstawie raportu Brundtland, przedstawionego podczas I Konferencji ONZ poświęconej środowisku człowieka (Sztokholm, 1972 rok) zrównoważony rozwój to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecne, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń.

W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju zapisana została w art. 5 konstytucji RP. Definicja zrównoważonego rozwoju znalazła się w także w polskim Prawie Ochrony Środowiska. Tutaj definiuje się ją jako taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. W praktyce jest to m.in. traktowanie terenu jako surowca naturalnego, promowanie lokalizacji osiedli na terenach zdegradowanych, minimalizacja produkcji odpadów i zanieczyszczeń, promowanie systemów tzw. czystej produkcji, nauczanie i szkolenie w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Zrównoważone budownictwo

Zrównoważone budownictwo to projektowanie, budowanie i użytkowanie z myślą o przyszłości. Ideą jego są takie budynki, które nie zanieczyszczają środowiska odpadami i powodują, że przebywanie w nich jest przyjazne dla użytkowników i środowiska. Celem zrównoważonego budownictwa jest trwałość i jakość rozwiązań materiałowych, konstrukcyjnych, projektowych w celu poprawy istniejących i tworzenia nowych warunków życia i pracy. Podstawą zrównoważonego budownictwa jest  ograniczenie zużycia energii i zużywania zasobów naturalnych, ograniczenie produkcji odpadów i transportu.

Inaczej mówiąc takie budownictwo minimalizuje destrukcyjny wpływ działalności budowlanej w środowisko naturalne. Stosując się do idei zrównoważonego budownictwa powodujemy, że zmniejszają się wydatki na energię, zużycie wody, wywóz odpadów.

Energooszczędność

Pojęcie stosowane w budownictwie, oznacza umiarkowanie w korzystaniu z energii. Energooszczędność  uzyskuje się poprzez zastosowanie nowoczesnych rozwiązań, m.in. przy projektowaniu i montażu ogrzewania i wentylacji budynku. W efekcie prowadzi to do znacznego zmniejszenia ilości zanieczyszczeń w środowisku oraz niższych kosztów utrzymania budynku. Budując zgodnie z ogólnymi zasadami  energooszczędności (zwarta bryła budynku, dach prosty dwuspadowy, jak najmniej okien na elewacji północnej, jak najwięcej na południowej, ogrzewanie za pomocą pomp ciepła współpracujących z wentylacją mechaniczną i kolektorami słonecznymi) można uzyskać wyższy komfort i ciepły mikroklimat wnętrz. Znikają problemy z zawilgoceniem oraz uzyskuje się lepszą jakość powietrza w środku budynku. I co najważniejsze – mniej płacimy za ogrzewanie.

Dom ekologiczny

Dom ekologiczny to dom, który jest nie tylko energooszczędny (ma niskie zapotrzebowanie na energię podczas jego użytkowania), ale i zbudowany jest w sposób jak najmniej obciążający środowisko naturalne. Do jego zbudowania używa się tradycyjnych materiałów i technologii  nie wymagających dalekiego transportu. Powinien być wykonany w sposób pozwalający na minimalizację energii i z wykorzystaniem możliwie dużej ilości materiałów z odzysku oraz produkowanych lokalnie. Będzie to np. np. glina formowana ręcznie jako wykończenie ścian. Do izolacji ścian i pokrycia dachu – trzcina i słoma, najlepiej z najbliższej okolicy. Drewno i kamień naturalny jako podstawa konstrukcji. Są także i inne ciekawe technologie, np. ściany z ziemi ubijanej, a także drewniane. Dom ekologiczny jest przyjazny dla środowiska z jednej strony, z drugiej zaś jest to budynek przyjazny dla zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka. Jego  zadaniem jest, aby podczas eksploatacji minimalizowany był jego niekorzystny wpływ na otoczenie i mieszkańców.

Greenwashing

Greenwashing w wolnym tłumaczeniu to „zielone mydlenie oczu” lub bardziej obrazowo - „nabijanie w zielonego balona”.  Jest to wprowadzanie w błąd konsumentów przez firmy, które na podkreślanie „zielonego" (czytaj: ekologicznego) działania swoich produktów lub usług (tam gdzie go nie ma) zręczne odciągają uwagę od innych obszarów swoich działań, które są szkodliwe dla środowiska. Może to być m.in. ukrywanie części prawdy, gdy np. produkt określany jako energooszczędny, a więc przyjazny dla środowiska, zawiera elementy wyprodukowane w sposób ekologicznie szkodliwy. Inną postacią greenwashingu może być brak dowodu na poparcie twierdzenia, że  produkt zawiera „składniki pochodzenia ekologicznego", a nie ma żadnego  uznanego certyfikatu. Greenwashing  to również regularne kłamstwo polegające na naklejaniu na produkt logo certyfikatu, którego produkt nie posiada.

Wincenty Bryński