Stropy są przegrodami poziomymi dzielącymi budynek na kondygnacje. Składają się z konstrukcji nośnej oraz z różnych rodzajów warstw podłogowych i wykończenia sufitu.

Te przegrody powinny spełniać wymagania dotyczące ich wytrzymałości, sztywności, izolacyjności termicznej i akustycznej, ognioodporności, trwałości itp.

Stropy zatem:
- przenoszą obciążenia własne, użytkowe i ścian działowych;
- usztywniają budynek w kierunku poziomym;
- stanowią podłoże pod podłogi;
- są izolacją termiczną i akustyczną;
- zabezpieczają przed rozprzestrzenianiem się ognia z sąsiednich kondygnacji.

Izolacja termiczna pod stropem

W podłogach nad pomieszczeniami nieogrzewanymi oraz nad przejazdami warstwa izolacji termicznej z płyt z polistyrenu ekspandowanego może być ułożona nad lub pod stropem. Należy pamiętać, iż najkorzystniejszy układ jest wtedy, gdy izolacja termiczna jest mocowana od zimniejszej strony.

Etapy wykonywania ocieplenia pod stropem:
1. posadzka
2. podkład
3. łącznik mechaniczny
4. strop
5. zaprawa klejąca
6. warstwa fasadowa
7. zaprawa klejąca
8. siatka z włókna szklanego zatopiona w masie szpachlowo-klejowej
9. podkład tynkarski
10. wyprawa tynkarska

Jak zacząć?

Prace ociepleniowe należy wykonywać w temperaturze nie niższej niż +5°C i nie wyższej niż + 25°C. Niedopuszczalne jest ich prowadzenie w czasie opadów atmosferycznych, w miejscach silnie nasłonecznionych, podczas silnego wiatru oraz jeżeli przewidywany jest spadek temperatury poniżej 0°C w przeciągu 24 h.

Powierzchnię, która stanowić będzie podłoże pod warstwę izolacyjną, należy najpierw oczyścić z resztek zaprawy i luźnych kawałków tynku. Kurz, plamy z oleju i innych substancji antyadhezyjnych należy zmyć wodą pod ciśnieniem, pamiętając o konieczności całkowitego wyschnięcia podłoża przed rozpoczęciem przyklejania płyt styropianowych.

Trzeba także zrobić próbę przyczepności podłoża, a nierówności podłoża zniwelować poprzez nałożenie masy szpachlowej lub dodatkowej warstwy styropianu.

Uwaga!
- Mocowanie układu ociepleniowego na niesprawdzonym i nieprzygotowanym podłożu może doprowadzić do odpadnięcia znacznego fragmentu docieplenia wraz z warstwą zewnętrzną od podłoża.
- Brak sprawdzenia równości powierzchni oraz skorygowania ewentualnych nierówności jest widoczny w postaci wgłębień na ocieplonej powierzchni.

Jak montować?

Masę klejącą należy nanosić na płyty styropianowe tak, aby jej łączna powierzchnia pokrywała nie mniej niż 40 proc. płyty.

Po nałożeniu zaprawy klejącej, płytę należy niezwłocznie przyłożyć do podłoża w przewidzianym dla niej miejscu i docisnąć, aż do uzyskania równej płaszczyzny z sąsiednimi płytami.

Nie wolno ponowne dociskać ani przesuwać przyklejonych płyt po upływie kilkunastu minut. W przypadku niewłaściwego przyklejenia płyty należy ją oderwać, podłoże oczyścić z masy klejącej, ponownie nałożyć ją na płytę i powtórzyć czynność mocowania.

Przy wykonywaniu izolacji termicznej pod stropem lub pod przejazdem istnieje konieczność dodatkowego mocowania mechanicznego.
Poniżej przedstawiamy rozmieszczenie łączników mechanicznych na powierzchni płyt styropianowych.

1. łącznik mechaniczny
2. warstwa fasadowa
3. rozmieszczenie łączników na 1 m2 ocieplanej powierzchni

Uwaga!
- Stosowania płyt styropianowych, których struktura nie jest zwarta, prowadzi do rozwarstwienia i odpadania ocieplenia w płaszczyźnie styropian - masa klejąca.
- Nakładanie zbyt małej ilości masy klejącej na płytę styropianową oraz brak klejenia obwodowego zmniejsza przyczepność docieplenia do podłoża, co może powodować jego odpadanie, np. podczas ssania wiatru.
- Brak lub zbyt mała ilość kołków na 1m2 ocieplenia może być przyczyną jego odpadania w przypadku ssania wiatru czy drgania stropów budynków.
- Nieprawidłowe osadzenie łączników kotwiących przez nadmierne zagłębienie talerzyka w styropianie prowadzi do zerwania jego struktury i osłabienia nośności łącznika; natomiast zbyt płytkie jego osadzenie sprawia, że nie przenosi on projektowanych obciążeń, a powstała nad nim wypukłość znacznie osłabia warstwę zbrojoną i jest widoczna w płaszczyźnie wyprawy tynkarskiej.
- Zaklejanie płytami styropianowymi szczelin dylatacyjnych budynku jest przyczyną powstawania w okresie eksploatacji pęknięć i opadania ocieplenia od podłoża.

Wyrównanie powierzchni

Chcąc uzyskać równą, pozbawioną uskoków warstwę termoizolacji, należy całą jej zewnętrzną powierzchnię przeszlifować grubym papierem ściernym. Ponadto usunięcie gładkiej powierzchni płyt styropianowych zwiększy przyczepność warstwy klejącej.

Uwaga!
- Brak przeszlifowania powierzchni przyklejonego styropianu lub przeszlifowanie tylko wystających krawędzi nie wyrównuje dostatecznie powierzchni, tworząc na gotowej wyprawie elewacyjnej widoczne, zwłaszcza przy bocznym oświetleniu, uskoki i nierówności.
- Wypełnienie masą klejącą, zamiast materiałem termoizolacyjnym, szczelin pomiędzy płytami styropianowymi, powstałych z przyczyn technicznych, powoduje w tych miejscach powstanie mostków termicznych widocznych jako ciemne linie.

Wykonanie warstwy zbrojonej

Warstwę zbrojoną z siatki z włókna szklanego należy wykonywać na odpylonych po przeszlifowaniu płytach styropianowych nie wcześniej niż po 3 dniach od ich przyklejenia.

Nie wolno pozostawiać warstwy termoizolacji bez osłony przez dłuższy czas, gdyż na skutek promieniowania UV może nastąpić jej uszkodzenie, wymagające ponownego szlifowania.

Na powierzchnię płyt, na szerokość siatki zbrojącej, należy nanieść ciągłą warstwę masy klejącej, a następnie natychmiast wtopić w nią tkaninę szklaną. Sąsiednie pasy siatki muszą być układane w ten sam sposób, z zakładem nie mniejszym niż 10 cm.

Montaż siatki na ocieplanej powierzchni

1. Siatka z włókna szklanego
2. Masa szpachlowo-klejowa
3. Warstwa fasadowa

Kolejnym etapem jest naniesienie na wyschniętą powierzchnię przyklejonej siatki, drugiej warstwy zaprawy klejącej, w celu całkowitego wyrównania powierzchni.

Uwaga!
- Brak nałożenia masy klejącej na styropian przed położeniem siatki sprawia, że siatka oraz wyprawa elewacyjna nie są dostatecznie związane ze styropianem, czego częstym efektem jest rozwarstwianie i odpadanie zewnętrznej warstwy ocieplenia.
- Zaniżanie grubości zaprawy klejącej, służącej do wykonania warstwy zbrojonej, prowadzi do znacznego zmniejszenia wytrzymałości tej warstwy i nadmiernego przesuszania zaprawy klejącej w czasie wiązania.
- Brak nałożenia drugiej warstwy masy klejącej na siatkę sprawia, że pozostaje ona widoczna po nałożeniu wyprawy tynkarskiej.

Wyprawa tynkarska

Przygotowane masy i zaprawy tynkarskie należy nakładać na wcześniej zagruntowanym podłożu po całkowitym jego wyschnięciu. Proces nakładania i wiązania tynku powinien przebiegać przy bezdeszczowej pogodzie, w temperaturze otoczenia od +5°C do +25°C. Zbyt niska temperatura oraz duża wilgotność powietrza wydłużają znacznie proces wiązania tynku.

Ponadto, aby nie następowało zbyt szybkie wysychanie tynku, uniemożliwiające wykonanie prawidłowej jego struktury, prace tynkarskie należy wykonywać na powierzchniach nie narażonych na bezpośrednie promieniowanie słoneczne i działanie wiatru.

Po nałożeniu na podłoże świeży tynk należy chronić, do momentu wstępnego stwardnienia, przed opadami atmosferycznymi.

Uwaga!
- Niezastosowanie środka gruntującego prowadzi często do osłabienia przyczepności wyprawy tynkarskiej do podłoża, a także powoduje zbyt gwałtowne i nierównomierne wiązanie tynku.
- Niedotrzymanie przerw technologicznych i nakładanie na mokry podkład z masy klejącej i warstwy gruntującej wyprawy tynkarskiej prowadzi do powstania pod nią pęcherzy. Dzieje się tak, ponieważ wilgoć zawarta w masie klejącej przemieszcza się pod wyprawę elewacyjną o ograniczonej przepuszczalności, gdzie pod wpływem temperatury wzrasta ciśnienie powstającej tam pary wodnej.

Izolacja termiczna na stropie

W przypadku układania izolacji termicznej na stropie znajdującym się nad piwnicą nieogrzewaną lub nad przejazdem, należy zastosować płyty stanowiące stabilne podłoże dla podkładu oraz charakteryzujące się zdolnością przenoszenia obciążeń typowych dla podłóg w budownictwie mieszkaniowym i użyteczności publicznej.

1. posadzka
2. podkład
3. płyta typu dach/podłoga
4. strop

Etapy wykonywania ocieplenia na stropie

Przed rozpoczęciem prac izolacyjnych należy otynkować przyległe ściany, a następnie dokładnie oczyścić ze wszelkich zanieczyszczeń powierzchnię konstrukcji stropu. Ze względu na to, iż warstwa izolacyjna powinna całą powierzchnią przylegać do stropu, większe nierówności lub ubytki należy wyrównać.

Na przygotowanej powierzchni należy rozłożyć płyty styropianowe w układzie jedno lub dwuwarstwowym, stosując płyty z krawędziami gładkimi lub z frezem.

Układanie płyt rozpoczynamy od narożnika pomieszczenia, dokładnie dosuwamy je do siebie. Ostatnią płytę w każdym rzędzie docinamy na żądany wymiar nożem lub piłą.

Należy unikać nakładania się spoin między płytami w poszczególnych rzędach. W tym celu, drugi rząd rozpoczyna się układać od połówki płyty, trzeci jest ponownie rozpoczynany od całej płyty, itd.

Zalecane jest wykonywanie podkładów podłogowych cementowych lub anhydrytowych, których grubość powinna wynosić 40 mm.

Podkład powinien być zdylatowany w miejscach dylatacji stropów i w progach. W pomieszczeniach o powierzchni przekraczającej 30 m2 lub o znacznej długości wylewka powinna być podzielona na mniejsze pola (o boku nie przekraczającym 6 m) w celu zabezpieczenia przed rysami skurczowymi.

Przy układaniu dodatkowej izolacji akustycznej z płyt, należy pamiętać o konieczności wykonania izolacji brzegowej wzdłuż ścian. Izolacja ta będzie oddzielała warstwę izolacyjną poziomą wraz z podkładem (wylewką) i posadzką od ścian i innych elementów budynku np. ościeży, przewodów rurowych itp.

Zadaniem izolacji brzegowej jest ochrona akustyczna pomieszczeń przed przenoszeniem bocznym dźwięków uderzeniowych.

Na płytach styropianowych należy ułożyć folię polietylenową gr. 0,2 mm, na zakład 10 cm oraz z wywinięciem na pasy brzegowe.

Warstwa ta uniemożliwia powstawanie tzw. mostków dźwiękowych, czyli sztywnych połączeń między wylewką i stropem lub ścianą. Powstają one często, gdy ciekły materiał jastrychowy dostanie się miedzy płyty izolacji akustycznej lub pasma skrajne.

Stropy nad pomieszczeniami ogrzewanymi

W stropach nad pomieszczeniami ogrzewanymi zasadniczą rolę pełni izolacja akustyczna, gdyż w większości są to przegrody pomiędzy pomieszczeniami mieszkalnymi, w których różnica temperatur nie jest większa niż 5°C.

Dla takich układów uzasadnionym rozwiązaniem jest wykonanie tzw. podłogi pływającej z płytami izolacji akustycznej.

W przypadku większych różnic temperatur pomiędzy pomieszczeniami lub przy zastosowaniu ogrzewania podłogowego zalecany jest układ mieszany izolacji akustycznej z izolacją dodatkową.

Styropian tłumiący kroki w układzie podłogi pływającej, pełni funkcje izolacji akustycznej, ale nie zawsze jest wystarczającą izolacją termiczną. W przypadku konieczności większej izolacyjności stropu lub wykonania ogrzewania podłogowego, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich parametrów akustycznych i cieplnych stropu, należy stosować połączenie dwóch materiałów izolacyjnych.

1. ściana
2. izolacja brzegowa
3. posadzka
4. podkład
5. folia polietylenowa
6. ogrzewanie podłogowe
7. izolacja termiczna
8. izolacja akustyczna
9. strop

Chcąc wykonać tzw. podłogę pływającą z płytami izolacji akustycznej, należy zachować te same zasady w kwestii przygotowania podłoża, izolacji brzegowej, układania płyt izolacyjnych, dodatkowej izolacji, folii i podkładu, jak w przypadku ocieplenia na stropie.

Na podstawie materiałów firmy Autrotherm
Oprac. Ewa Grochowska