LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) to jeden z najpopularniejszych na świecie systemów certyfikacji, służących do obiektywnej oceny budynków przyjaznych środowisku i użytkownikom.

System LEED ocenia przede wszystkim, w jaki sposób obiekty budowlane wpływają na środowisko naturalne. Oceny dokonuje się na podstawie pięciu głównych kryteriów:
·    zrównoważona lokalizacja inwestycji,
·    efektywność gospodarki wodnej,
·    wykorzystanie energii i atmosfery,
·    wykorzystanie materiałów i zasobów
·    jakość środowiska wewnętrznego.
Projektanci i inwestorzy mają dziś do dyspozycji nowoczesne produkty szklane, które w pakiecie z innymi „zielonymi” rozwiązaniami pozwalają znacząco redukować obciążenie energetyczne w regulowanych systemach chłodzenia i ogrzewania budynków. W przypadku budynków starających się o certyfikat LEED przekłada się to na możliwość uzyskania wyższej punktacji.

Fotowoltaika i kolektory

Szkło zoptymalizowane do użycia w cienkowarstwowych technologiach fotowoltaicznych obejmuje szyby z przewodzącymi prąd powłokami.  Twarde powłoki nanoszone w procesie produkcji charakteryzują się różnymi poziomami oporności, zapewniają wysoką przepuszczalność światła, optymalne właściwości przewodzenia prądu oraz stosunkowo niski poziom zamglenia.

Panele fotowoltaiczne oparte na krystalicznym krzemie mają wbudowane szkło o wysokiej przepuszczalności energii słonecznej, co zapewnia wydajne działanie urządzeń, stanowiąc jednocześnie osłonę ogniw fotowoltaicznych przed czynnikami zewnętrznymi.

Przykładem szkła dedykowanego modułom fotowoltaicznym jest wysokoefektywne szkło walcowane o obniżonej zawartości żelaza, charakteryzujące się bardzo wysoką przepuszczalnością energii słonecznej. Wzór wytłaczany na szkle w procesie walcowania pozwala zminimalizować poziom odbicia światła słonecznego oraz ułatwia proces laminowania podczas produkcji panelu.

Kolektory słoneczne natomiast montowane są na dachach i fasadach, zarówno w nowych budynkach, jak i tych poddawanych termomodernizacji, umożliwiając ogrzewanie wody użytkowej, bądź wspomagając systemy grzewcze.

Efektywną osłonę kolektorów mogą stanowić produkty maksymalizujące przepuszczalność energii słonecznej, takie jak superbezbarwne szkło. Uzyskana dzięki niskiej zawartości żelaza wysoka przepuszczalność światła LT (do 92 proc.), a co za tym idzie - wysoka całkowita przepuszczalność energii słonecznej g (aż do 91 proc.) gwarantuje większą wydajność kolektora.

Architektura ze słońcem

Przykładem zastosowania nowoczesnych rozwiązań solarnych z wykorzystaniem szkła jest budynek ALM Brand w Kopenhadze – siedziba duńskiej firmy z branży usług finansowych. Elementem zintegrowanym z fasadą są cienkowarstwowe panele fotowoltaiczne BIPV (Building Integrated Photovoltaics).

ALM Brand w Kopenhadze

Ogniwa fotowoltaiczne zostały tu zalaminowane pomiędzy dwiema taflami superbezbarwnego szkła o grubości 4 mm i szkła o grubości 8 mm.

 84 panele BIPV o łącznej mocy 41,5 kW wytwarzają energię zaspokajającą 5 proc. całkowitego zapotrzebowania energetycznego budynku. Starannie dobrana, szmaragdowa kolorystyka ogniw, doskonale komponuje się z wykorzystanym na fasadach szkłem przeciwsłonecznym o niebieskozielonym odcieniu.

Ten duński budynek jest jednym z lepszych przykładów tzw. architektury zrównoważonej, tak pod względem wykorzystania energii słońca, jak i efektu wizualnego.

W Polsce przykładem budynku z certyfikatem LEED, w którym zastosowano nowoczesne szkło jest fabryka BorgWarner w Jasionce k. Rzeszowa. W konstrukcji bryły budynku zastosowano świetliki dachowe oraz przeszklenia zapewniające doświetlenie naturalnym światłem wszystkich miejsc pracy. Bezpośredni dostęp do okien ma aż 97 proc. użytkowników budynku. W inwestycji wykorzystano szkło przeciwsłoneczne o właściwościach samoczyszczących oraz szkło niskoemisyjne.

 
Budynek fabryki w Jasionce

O tym, że wykorzystanie w architekturze nowoczesnych szklanych rozwiązań przyczynia się do spełnienia najwyższych standardów „zrównoważonego” budownictwa, świadczy przykład budynku Kaisa-talo. Ta nowa siedziba biblioteki Uniwersytetu w Helsinkach uzyskała certyfikat LEED na poziomie złotym.

W szklanych fasadach biblioteki zastosowano dwukomorowe szyby zespolone, które gwarantują bardzo dobry współczynnik przenikania ciepła oraz wysoką przepuszczalność światła. Szybę zewnętrzną stanowią tu m.in. dwa rodzaje wysokoselektywnego szkła przeciwsłonecznego.

W przypadku budynków szkolnych, jednym z dodatkowych ocenianych kryteriów jest zapewnienie pomieszczeniom właściwej izolacji akustycznej. Dlatego w przeszkleniach budynku na szybę wewnętrzną wybrano laminowane szkło dźwiękochłonne o grubości 10,8 mm. Ten rodzaj szkła skutecznie redukuje poziom hałasu we wnętrzach biblioteki, a wykorzystanie jako substratu superbezbarwnego szkła nie ogranicza dostępu światła dziennego do pomieszczeń.

 
Czytelnia w helsińskiej bibliotece

Przypomnijmy, iż w procesie certyfikacji LEED w kategorii „Energia odnawialna” można uzyskać od 1 (za 1 proc.) do 7 punktów (za 13 proc. i więcej). Certyfikatorzy oceniają efektywność projektu patrząc na poziom wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych i jej procentowy udział w rocznych kosztach zużycia energii dla całego obiektu.

Ewa Grochowska