To nic, że nie należysz do tych szczęśliwców, którzy korzystają z domów energooszczędnych, albo nawet pasywnych. W końcu nie jest ich wciąż tak wielu w naszym kraju. I ty możesz obniżyć swoje miesięczne rachunku za nośniki energii, to wbrew pozorom, nie jest takie trudne. Zajrzyj do naszego poradnika.

Uwaga na normy!

Jeśli planujesz zakup nowych urządzeń elektronicznych, zwracaj zawsze uwagę na normy efektywności energetycznej, które informują o zużyciu energii. Klasy energetyczne oznaczone są literami od A do G, gdzie najbardziej energooszczędna jest klasa A++ oraz A+, z kolei najmniej klasa G.

Decydując się na zakup urządzenia o klasie A+ zaoszczędzisz w niektórych przypadkach nawet do 25 proc. energii w stosunku do urządzenia oznaczonego normą A. Norma efektywności energetycznej ma na celu ułatwienie racjonalnych zakupów, które przełożą się w kolejnych miesiącach lub latach na domowe budżety. Zatem zasadnym jest zwrócenie uwagi nie tylko na cenę kupowanego produktu, lecz także na normę efektywności energetycznej.

Świeć z głową

Dobieraj moc żarówek do rodzaju pomieszczeń oraz natężenia oświetlenia, jaką chcesz w nich uzyskać. Stosuj żarówki energooszczędne, zużywające zaledwie 20 proc. ilości prądu w porównaniu z tradycyjnymi. Są one nieco droższe od tradycyjnych, choć ich ceny szybko i systematycznie spadają i jest to z pewnością zasadna inwestycja, która szybko się zwraca.

Czyść regularnie oprawy oświetleniowe, co zwiększa skuteczność oświetlenia. Zanieczyszczenia opraw mogą zmniejszyć skuteczność świetlną od 20 do 50 proc. Jeśli planujesz malowanie pomieszczeń, rozważ jasne kolory, które rozjaśniają pomieszczenie.

Obok energooszczędnych żarówek, możesz także zastosować ledy (świecące diody) oraz tzw. czujki ruchu uruchamiające i gaszące świtało. Gdy wychodzisz z domu nie wyłączając światła, sensory takiej czujki przekażą do centrali informację, że wszyscy mieszkańcy wyszli i należy światło zgasić, co nastąpi samoczynnie.

Ciepło po nowemu

Zaoszczędzisz dużą ilość energii poprzez uszczelnienie mieszkania lub domu, stosując właściwą izolację okien oraz drzwi. Pamiętaj także, żeby nie zastawiać instalacji grzewczych meblami, albo innymi przedmiotami utrudniającymi przemieszczanie się ciepła po pomieszczeniu.

Jeśli z kolei w domu są pomieszczenia, w których możesz obniżyć temperaturę, to zrób to, co także przyczyni się do oszczędności energii cieplnej i zmniejszy twoje rachunki. Pozostawianie pustego domu w ciągu dnia nie powinno natomiast oznaczać całkowitego wyłączenia ogrzewania, gdyż ustawienie go na niższą temperaturę przyczyni się do stałego i równomiernego ogrzewania budynku. W sytuacji zupełnego wychłodzenia pomieszczeń zużyjesz dużo więcej energii cieplnej, aby temperaturę ponownie podnieść.

Ustawiając temperaturę ogrzewania pamiętaj, że obniżenie jej tylko o 1 °C może skutkować oszczędnością na poziomie 5-6 proc. Obniż więc  temperaturę powietrza w kuchni oraz sypialni o 3-4 °C.

Komputer i RTV

W każdym domu znajduje się kilka lub czasami kilkanaście urządzeń typu RTV, które często wyposażone są w funkcję stand by. Pozostawianie urządzeń załączonych w trybie czuwania z pewnością jest wygodne, gdyż można urządzenia te włączyć używając pilota. Niemniej jednak pamiętaj, że zużywają one prąd, więc jeśli tych urządzeń jest więcej to również zużycie energii w skali roku jest większe.

W miejscu gdzie do jednego gniazdka masz podłączonych kilka takich urządzeń, zastanów się nad użyciem jednej listwy zasilającej z wyłącznikiem, gdyż jedynie wyłączenie tej listwy wyłączy wszystkie urządzenia naraz.

Jeśli często w gniazdu pozostawiasz ładowarkę do telefonu komórkowego lub laptopa niezależnie od tego, czy urządzenie jest do niego podłączone czy też nie, pamiętaj, że ładowarka zużywa nawet do 95 proc. energii elektrycznej pomimo, że nie jest do niej podłączony telefon komórkowy.

Pracując w domu przy komputerze najlepiej korzystaj z laptopa, który zużywa zdecydowanie mniej energii elektrycznej (oszczędność nawet do 90 proc.) aniżeli tradycyjne komputery PC.

Odchodząc nawet na chwilę od komputera zastosuj funkcję wygaszenia ekranu, a także aktywuj w komputerze funkcję zarządzania energią. Z kolei jeśli odchodzisz od komputera na dłużej niż 15 minut, najlepiej go wyłączyć.

Wszelkie dodatkowe urządzenia, tj. drukarka, skaner, itp. włączaj tylko wówczas, kiedy z nich faktycznie korzystasz. Drukując dokumenty rozsądnym jest drukowanie dwustronne. Wysyłanie dokumentów faksem zastąp e-mailem. Kupując nowe elementy sprzętu komputerowego zwracaj uwagę na parametry energooszczędności.

Schładzaj i zamrażaj oszczędnie

Nie umieszczaj urządzeń chłodzących w ciepłych pomieszczeniach, zwłaszcza w pobliżu kaloryferów, grzejników, pieców lub w miejscach silnie nasłonecznionych. Ustaw odpowiednią temperaturę - w chłodziarce od 6 °C do 8 °C, a w zamrażarce -18 °C.

Otwieraj lodówkę lub zamrażarkę tylko na tak długo, jak to jest potrzebne. Jeżeli drzwi chłodziarki są otwarte dłużej, dostaje się do niej zawilgocone powietrze zewnętrzne, które musi być usunięte. W przypadku zamrażarek wilgoć zamarza i rosnąca grubość warstwy lodu pogarsza sprawność chłodzenia.

Produkty z zamrażarki rozmrażaj w lodówce, ponieważ pochłaniają one ciepło jej wnętrza i w efekcie lodówka zużyje mniej energii. Myj chłodziarkę regularnie wodą z łagodnym detergentem. Chłodziarki, które nie mają funkcji odmrażania, należy regularnie odmrażać. Warstwa lodu nie może być grubsza niż 10 mm.

Opuszczając dom na parę dni, temperaturę w chłodziarce podnieś o kilka stopni. Jeśli wyjeżdżasz na dłużej niż 2 tygodnie, wyłącz zupełnie urządzenie, pozostawiając uchylone drzwi w celu uniknięcia pojawienia się pleśni.

Nie wkładaj ciepłych czy gorących produktów do lodówki, ponieważ ciepło w nich zawarte musi zostać usunięte przez urządzenie na zewnątrz, co prowadzi do nadmiernego zużycia energii. Szacunkowo, jeden litr wody o temperaturze 50 °C wstawiony do lodówki spowoduje o 60 proc. większe zużycie energii elektrycznej, niż ten sam litr wody o temperaturze pokojowej 20 °C, przy schłodzeniu w obu przypadkach do 6 °C.

Zmywaj za mniej

Stosując zmywarki do naczyń oszczędzasz wodę i energię potrzebną do jej podgrzania. Jeśli planujesz zakup zmywarki, wybieraj urządzenia w najwyższej klasie energetycznej. Zwróć też uwagę, czy zmywarka posiada zaawansowane funkcje, takie jak automatyczna kontrola czystości wody umożliwiająca zmniejszenie zużycia wody świeżej, wymiennik ciepła - zaawansowane rozwiązanie pozwalające na odzyskanie ciepła ze zużytej gorącej wody i ogrzanie świeżej wody dostarczanej do zmywarki.

Zmywaj rzadziej, wykorzystując pojemność zmywarki w 100 proc., częściej uruchamiaj krótki program, pozwalający na ograniczenie czasu zmywania i zmniejszenie poboru energii. Program z ekspresowym zmywaniem oszczędza nie tylko wodę, ale i energię elektryczną. Możesz go stosować do niewielkiej ilości naczyń bezpośrednio po posiłku.

Oszczędne gotowanie

Jeśli zdecydowałeś o kupnie kuchenki elektrycznej powinieneś pamiętać, że różne rodzaje płyt grzejnych do gotowania różnią się sprawnością wykorzystania energii. Płyta elektryczna żeliwna charakteryzuje się wyjątkowo niską sprawnością rzędu 55 proc., elektryczna ceramiczna - sprawnością rzędu 60 proc., a indukcyjna - 90 proc.. Sprawność bezpośrednio wpływa na zużycie energii.

Posiłki gotuj w małej ilości wody, otwieraj drzwiczki piekarnika jak najrzadziej, aby uniknąć znaczących strat ciepła. Wcześniejsze nagrzanie piekarnika nie zawsze jest niezbędne, bo np. piekarnik z termoobiegiem nagrzewa się natychmiast po włączeniu, co daje oszczędność energii i czasu.

Oszczędzisz prąd wykorzystując energię cieplną już zgromadzoną wskutek nagrzewania. Na 5 do 10 minut przed planowanym zakończeniem gotowania wyłącz piekarnik lub płytę, temperatura przez ten czas będzie utrzymywać się na zbliżonym poziomie.

Używaj przykrywek do garnków. Gotując z otwartymi naczyniami tracisz bardzo znaczące ilości energii, co najmniej 30 proc. Używaj garnków o gładkim, dobrze przewodzącym dnie. Brud na dnie garnka zwiększa nawet o połowę zużycie energii potrzebnej do podgrzania potraw.

Prać i mało wydać

Kupując pralkę, zwróć uwagę, czy pralka posiada funkcję automatycznego ważenia wsadu oraz doboru ilości wody do prania, funkcję zamkniętego obiegu wody ze zraszaniem w czasie pracy, funkcję krótkich programów pozwalających na szybkie i energooszczędne pranie mało zabrudzonych rzeczy.

Jeżeli to możliwe, uruchamiaj pralkę tylko wtedy, kiedy jest zgromadzony pełny ładunek prania. W przeciwnym przypadku marnotrawisz energię elektryczną i wodę.
Dwa prania z niepełnym ładunkiem, to większe o 35 proc. zużycie energii elektrycznej.

W wielu przypadkach pranie wstępne nie jest konieczne, podobnie jak pranie w najwyższej temperaturze. Jeśli zrezygnujesz z nich, cykl prania przebiegnie szybciej i zużycie energii elektrycznej będzie mniejsze. Zatem korzystaj z funkcji prania wstępnego tylko w przypadku rzeczy mocno zabrudzonych. Korzystaj z programów ekonomicznych.

Tańsze sprzątanie

Regularnie wymieniaj filtry (worki) w twoim odkurzaczu, najpóźniej wówczas, kiedy wskaźnik ssania sygnalizuje pełny worek. Odkurzacz działa tym słabiej, im bardziej zanieczyszczone są filtry, co wydłuża czas pracy, a tym samym zużycie energii. Niektóre zanieczyszczenia, jak np. mąka, czy kakao, szczelnie zatykają pory filtrów. Gdy tak się stanie, należy wymienić worek, mimo że jest w nim jeszcze sporo wolnej przestrzeni.

W trakcie odkurzania nie należy się spieszyć. Wolniejsze przemieszczanie końcówki dyszy ssącej po dywanie zwiększa efektywność zbierania brudu.

Ewa Grochowska