W gminie Raczki, leżącej w północno-wschodniej części Polski, na terenach objętych Obszarem NATURA 2000 Górnej Rospudy, hasło ograniczenia zjawiska niskiej emisji nabiera szczególnego charakteru. Dlatego też władze samorządowe podejmują szereg działań by z domowych palenisk nie unosił się czarny, toksyczny dym.

Konwencjonalne na OZE

Dużym problemem dla tego terenu było odprowadzanie ścieków. Jednak gdy wybudowano gminną oczyszczalnię (obsługującą około jedną trzecią ludności gminy) i kilkaset przydomowych oczyszczalni, natura odetchnęła.

Kwiaty i trawa. To także oczyszczalnia ścieków.

Ale gdy woda i gleba stały się czystsze to nadal pozostaje problem zanieczyszczania powietrza. Obecnie w gminie źródłami energii (ogrzewanie i oświetlenie) są: węgiel, drewno i materiały ropopochodne. W celu ograniczenia emisji spalin zwrócono się w kierunku wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE).

W pierwszej kolejności samorząd postawił na energię wiatrową. Z przeprowadzonych badań wynikało, że teren ten posiada dobre warunki na produkcję takiej energii. Także przebiegająca przez jej teren linia wysokiego napięcia zdolna jest do przyjęcia wyprodukowanej nadwyżki energii co w perspektywie pozwoli zostać jej prosumentem.

Potrzebna edukacja

Jednak za nim się to stanie to w płynącej przez Raczki Rospudzie upłynie jeszcze trochę wody. Powodem opóźnienia w realizacji pierwszej farmy wiatrowej w gminie są protesty mieszkańców. Ci nie wyrażają póki co zgody na postawienie wiatraków bo boją się o to, że ich praca niekorzystnie będzie wpływać na ich życie.

Dlatego też samorząd prowadzi szeroką akcję edukacyjną. Ma ona na celu m.in. przekonanie mieszkańców do tego by instalowali turbiny wiatrowe również przy swoich domach.

Takie urządzenie nie tylko pozwoli na zaspokojenie gospodarstwa domowego w energię elektryczną ale także da możliwość zarabiania na jej nadwyżkach (to właśnie są działania prosumenckie).

Na razie stawianie wiatraków, po doświadczeniach mieszkańców sąsiednich gmin, natrafia na duży opór społeczny. Jest to spowodowane m.in. występowaniem tutaj typowej zabudowy zagrodowej gdzie budynki mieszkalne są położone blisko siebie a przepisy nie w pełni regulują np. odległości wiatraków od siedzib ludzkich.

„Tak” dla innych działań

Samorząd nie zrażając się trudnościami z energią wiatrową nadal stawia na OZE. Obecnie gmina finalizuje przetarg na wykonawców kilkuset kolektorów słonecznych. Zostaną one sfinansowane głównie ze środków pozyskanych z NFOŚiGW.

W celu zmniejszenia zużycia materiałów energetycznych i ograniczenia emisji zanieczyszczeń w gminie Raczki wszystkie budynki publiczne (szkoły, świetlice wiejskie, remizy strażackie) zostały poddane termomodernizacji.

By ograniczyć zużycie energii oraz emisję zanieczyszczeń zachęca się również mieszkańców do stosowania materiałów energooszczędnych, ekologicznych i ocieplania istniejących już budynków. Wszystko po to by o Raczkach nadal mówiło się, że są częścią Zielonych Płuc Polski.

Wincenty Bryński