Kościerzyna, miasto na Pojezierzu Kaszubskim, posiada bogate walory turystyczne. To powoduje, że w Strategii Rozwoju Miasta duży nacisk kładzie się na rozwój turystyki i szeroko pojętą ochronę środowiska. Stąd też już realizowane przez miasto przedsięwzięcia sprzyjają m.in. poprawie jakości powietrza oraz pozwalają realnie myśleć o Kościerzynie jako przyszłym… uzdrowisku.
Miastu szczególnie bliska jest ochrona atmosfery oraz zrównoważone zużycie energii. Właśnie kierując się tymi przesłankami Kościerzyna przystąpiła w 2011 r. do inicjatywy Komisji Europejskiej jaką jest „Porozumienie między burmistrzami na rzecz zrównoważonej gospodarki energetycznej
na szczeblu lokalnym”.
- Możliwość wymiany najlepszych praktyk w zakresie planowania energetycznego, czerpania z doświadczeń oraz włączenie się w walkę ze zmianami klimatu i globalnym ociepleniem przekonały nas do tej europejskiej inicjatywy. Jest ona wsparciem i nowym impulsem do dalszych działań – mówi burmistrz Zdzisław Czucha.
- Przystępując do tej ambitnej inicjatywy zyskaliśmy dostęp do nowych instrumentów finansowania oraz możliwość nawiązania nowych kontaktów i wymiany doświadczeń nie tylko na płaszczyźnie gospodarowania energią. Wszystkie ciekawe i innowacyjne doświadczenia oczywiście przenosimy na grunt naszego samorządu i mam nadzieję, że już odczuwają to mieszkańcy naszego miasta – dodaje burmistrz.
Jako sygnatariusz Porozumienia miasto opracowało „Plan działań na rzecz zrównoważonej energii dla miasta Kościerzyna”, w którym zaplanowano szereg działań zmierzających do redukcji emisji CO2 do 2020 r. o 20 proc., jednocześnie poprawiających efektywność energetyczną i zwiększających wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w budownictwie komunalnym, mieszkalnym, obiektów użytkowo-usługowych, oświetleniu publicznym, transporcie czy lokalnym wytwarzaniu ciepła.
Misja Kościerzyny w zakresie zrównoważonej energii to stworzenie miasta efektywnie energetycznego, o czystym powietrzu i znacznym wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, miasta o zmodernizowanej infrastrukturze energetyczno-ciepłowniczej i transporcie przyjaznym dla środowiska i społeczeństwa.
Już w latach 90. XX wieku miasto rozpoczęło proces likwidacji lokalnych kotłowni z jednoczesnym podłączeniem ich do systemu ciepłowniczego. W celu zmniejszenia emisji CO2 już w 2006 r. w głównym źródle ciepła zasilającym miejski system ciepłowniczy – kotłowni K-1 wprowadzono innowacyjną technologię współspalania węgla z biomasą w postaci zrębek drewnianych, a od 2008 r. w drugim źródle ciepła – kotłowni K-2 działa kocioł na biomasę.
Dodatkowo w celu zapewnienia jak najmniejszych strat ciepła kanałowa sieć ciepłownicza sukcesywnie wymieniana jest na preizolowaną. Na koniec 2010 r. sieć preizolowana stanowiła ponad 74 proc. całej długości sieci ciepłowniczej, a na koniec 2012 r. już 84 proc.
Ponadto na terenie miasta systematycznie realizowany jest proces termomodernizacji obiektów komunalnych oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych. Obok gruntownej termomodernizacji budynków użyteczności publicznej prowadzona jest także modernizacja oświetlenia domów oraz montaż odnawialnych źródeł energii.
W celu zachęcenia mieszkańców do wspólnej ochrony powietrza i zwiększania efektywności energetycznej władze miasta od wielu lat realizują program likwidacji niskiej emisji obejmujący dofinansowanie wymiany wyeksploatowanych indywidualnych źródeł ogrzewania na bardziej ekologiczne, bądź podłączenie do miejskiego systemu ciepłowniczego.
Nie bez znaczenia są również zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego dotyczące rodzajów systemów grzewczych i ciepłej wody użytkowej w nowo budowanych obiektach.
Obecnie Gmina Miejska Kościerzyna realizuje projekt dofinansowania budowy instalacji solarnych służących do podgrzewania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych zatytułowany „Słoneczna Kościerzyna – budowa instalacji solarnych szansą wykorzystania OZE dla trwałej poprawy jakości powietrza”.
W ramach projektu kolektory słoneczne zostaną zamontowane na 125 budynkach mieszkalnych i przez rok wyprodukują łącznie ok. 575 GJ czystej energii, przyczyniając się do redukcji emisji CO2 o 77,5 t rocznie. Szacunkowe łączne oszczędności na rachunkach za energię wszystkich gospodarstw domowych uczestniczących w projekcie sięgną ok. 27 200 zł. Projekt jest współfinansowany z RPO Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013.
Władze samorządowe duży nacisk kładą także na edukację ekologiczną mieszkańców. Podnoszenie świadomości społeczności lokalnej ma wpływ m.in. na końcowe zużycie energii. Te działania już pozwoliły na poprawę jakości powietrza w mieście (nastąpiła redukcja emisji CO2 do roku 2010 o ponad 6 proc. względem 2000 roku).
W działania edukacyjne wpisują się również Kościerskie Dni Energii, których pierwsza edycja odbyła się jesienią ubiegłego roku. W czasie ich trwania mieszkańcy mogli skorzystać ze specjalnie przygotowanych stoisk edukacyjnych w zakresie promowania efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii.
Nie brakowało na nich publikacji i materiałów edukacyjnych promujących oszczędzanie energii, wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii oraz korzyści jakie wynikają z przystąpienia do projektów „Energy for Mayors” oraz „Ogród nad głową”.
Imprezie towarzyszyła wystawa najwyżej ocenionych prac w konkursie na plakat i logo kampanii projektu „Kościerzyna mówi TAK oszczędności energii”. Projekt ten dofinansowany z Wojewódzkiego Funduszu ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku zakłada realizację kampanii edukacyjno-informacyjnej skierowanej do mieszkańców Kościerzyny i powiatu kościerskiego.
Działania ujęte w projekcie to m.in. materiały edukacyjno-informacyjne w postaci ulotek, plakatów, publikacji, artykułów oraz filmu poruszającego kwestie oszczędności energii w gospodarstwach domowych wzbogaconego o wywiady z mieszkańcami stosującymi ekologiczne źródła energii. Obejmują one również dobrane z myślą o danej grupie docelowej konkursy z nagrodami, pogadanki, szkolenia, seminaria i podsumowującą konferencję ekologiczną.
Pomostem łączącym działania edukacyjne z konkretnymi działaniami mającymi przynieść wymierne korzyści placówkom oświatowym miasta jest projekt EURONET 50/50 max. Ma on na celu mobilizację oszczędności energii w pięciu kościerskich placówkach oświatowych.
Metodologia 50/50 zakłada aktywne zaangażowanie dzieci i młodzieży w proces zarządzania energią w budynkach oraz uczy ekologicznych zachowań poprzez konkretne działania. Wdrażanie metodologii 50/50 składa się z 9 kroków, a oszczędności finansowe osiągnięte dzięki podjętym działaniom są dzielone równo pomiędzy użytkowników budynku, a pomiot, który finansuje rachunki za energię.
W rezultacie każdy wygrywa: użytkownicy budynku zyskują dodatkowe pieniądze, samorząd lokalny ponosi niższe koszty, a efektywne energetycznie budynki przyczyniają się do osiągnięcia lokalnych celów energetycznych i klimatycznych.
- Jako samorząd liczymy, że wspólne zaangażowanie władzy i samych mieszkańców w zwiększenie efektywności energetycznej i redukcję emisji gazów cieplarnianych przyczyni się nie tylko do poprawy jakości powietrza i naszego życia, ale również ograniczy koszty zużycia energii – podsumowuje burmistrz Zdzisław Czucha.
Wincenty Bryński
Autor artykułu:
Planergia |
Planergia to zespół doświadczonych konsultantów i analityków posiadających duże doświadczenie w pozyskiwaniu finansowania ze środków pomocowych UE oraz opracowywaniu dokumentów strategicznych. Kilkaset projektów o wartości ponad 1,5 mld zł to nasza wizytówka.
Planergia to także dopracowane eko-kampanie, akcje edukacyjne i informacyjne, które planujemy, organizujemy, realizujemy i skutecznie promujemy.