- Wyszli poza poziom podziemnych garaży – myślę i dostrzegam ten intrygujący napis na płocie - Tu powstaje pierwsze osiedle zrównoważone.

Inne od wszystkich

Wchodzę do biurowca grupy deweloperskiej Megapolis, która buduje osiedle Fi. Jest trochę zamieszania na początku, bo chyba umawiałam się z niewłaściwą osobą, ale wkrótce oczaruje mnie dwóch Adamów – Grela, architekt i Stefanowicz, szef działu handlowego. Na pierwszy rzut oka widać, że to pasjonaci i wizjonerzy. Osiedle jest ich oczkiem w głowie.

- Kamień węgielny pod osiedle wmurowaliśmy 20 września tego roku. – zaczyna Stefanowicz. - Fi składać się będzie z pięciu budynków. Powierzchnia inwestycji to prawie 29 tysięcy metrów kwadratowych. Część przeznaczona jest m.in. na 9 pracowni oraz 17 lokali użytkowych, w tym przedszkole, restaurację i klub fitness. Pod całością inwestycji będą hale garażowe.

Znajdą się tu 483 mieszkania o metrażu od 25 do 112 m². Osiedle będzie wolne od typowego ruchu parkingowego, gdyż wjazd do podziemnych parkingów będzie się odbywał z ulic zewnętrznych. Uzyskana w ten sposób dodatkowa przestrzeń zostanie zagospodarowana na tereny rekreacyjne oraz sportowe.

Suche fakty nie oddają niezwykłości planowanej inwestycji. Budynki będą w kształcie litery L i tak usytuowane, że zapewnią poczucie przestrzeni. Mimo ciasnej zabudowy, prześwity między blokami umożliwią widok na pobliskie łąki i wzgórza.

Sama lokalizacja jest niezwykle ciekawa,  pomiędzy ulicami – Rzemieślniczą i Szafrana, w odległości kilkuset metrów od Ronda Matecznego, a równocześnie w sąsiedztwie zielonych terenów doliny rzeki Wilgi. I, co sprawdziłam na własnych nogach, około 40 min. na piechotę przez Podgórze, Kazimierz do Wawelu. Pobliskim tramwajem i autobusem dojazd zajmuje 10 minut.

Osiedle nie będzie zamknięte, z wyjątkiem niewielkiego fragmentu przedszkola i boisk sportowych, a Krakowianie nie będą musieli obchodzić go dookoła. Budynki  wyznaczą granice osiedla, a pawilony handlowe i restauracja będą dostępne dla wszystkich. To niezwykle istotny szczegół w czasach, gdy wszyscy się odgradzają.

Samochody ich właściciele zostawią w podziemnym garażu i windami wjadą na teren osiedla, czy do mieszkań. Po osiedlu jeździć będą tylko rowerzyści, rolkowcy i chodzić piesi. Znajdą się tutaj boiska sportowe do siatkówki i badmintona, stoły do ping-ponga, plac zabaw dla dzieci i strefy fantastycznej zieleni z fontanną.

Wszystkie budynki przystosowane zostaną do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na terenie całego osiedla będzie dostępny sygnał Wi-Fi. Najważniejsze jednak wydaje się to, że osiedle Fi będzie przyjazne dla rodziny oraz rozwoju kontaktów międzyludzkich. Przeniesienie ruchu pojazdów do podziemi czyni je wyjątkowo bezpiecznym.

Niezwykłość formy

Pomiędzy budynkami, oprócz grup wysokiej zieleni (gruba na 60 cm warstwa ziemi pozwala  na ukorzenienie nawet dużych drzew), zaplanowano pasmowe układy niskich drzew i krzewów ozdobnych oraz pnączy znajdujących się przy ogrodzeniu, na obrzeżach skarp i zieleńców. Poza funkcją estetyczną zieleń będzie pełniła także funkcję ekologiczną, poprzez wzbogacenie bioróżnorodności terenu.

- Jest to projekt dla ludzi ciekawych świata, poszukujących równowagi w dzisiejszej, złożonej rzeczywistości, wyznających wspólne wartości i cele. – mówi architekt Adam Grela − To pierwsze w Krakowie osiedle zrównoważone, a więc odpowiadające społecznym potrzebom mieszkańców, innowacyjne, energooszczędne, efektywne ekonomicznie oraz przyjazne dla środowiska naturalnego.

Projekt, autorstwa warszawskiej pracowni 22Architekci w składzie: Michał Tatjewski, Wojciech Conder, Aleksander Drzewiecki i Maciej Kowalczyk, został wyłoniony w drodze konkursu architektoniczno-urbanistycznego zorganizowanego przez krakowski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP).

Kompozycja urbanistyczna tworzy pierzeje wzdłuż ciągów komunikacyjnych, kreując wewnątrz półotwartą przestrzeń przenikających się kameralnych wnętrz osiedlowych. Przestrzeń osiedla została oparta na trzech osiach widokowych przecinających zespół zabudowy, dzięki czemu uniknięto klaustrofobii charakterystycznej dla układów zamkniętych i tak zwanego efektu studni.

Zaprojektowano budynki siedmiokondygnacyjne. Pierwszych 6 kondygnacji o prostej białej elewacji, przeplatanej lekko wycofanymi pasmami okien, będzie wykończonych uzupełniającymi się kolorami grafitu i szarości. Pasma te tworzą ciemne horyzontalne pola, przesunięte względem siebie co drugą kondygnację. Na elewacji zaprojektowano też duże, funkcjonalne balkony. Całość otrzymuje charakterystyczny, mocno kontrastowy i dynamiczny wygląd, a monochromatyczna, ponadczasowa kolorystyka przydaje osiedlu elegancji.

Ostatnia kondygnacja jest wycofana z lica elewacji. Zaprojektowano tam apartamenty o wyższym standardzie architektonicznym i przestrzennym z przylegającymi, obszernymi tarasami. Miedziane panele użyte do wykończenia ostatniej kondygnacji, stanowiące zwieńczenie architektoniczne o szlachetnej barwie, doskonale wpisują się w krakowskiego ducha.

Wykończenie przestrzeni wspólnych nawiązuje do elewacji budynków. Wykorzystana kolorystyka – białe ściany i posadzka z grafitowego gresu – harmonijnie komponują się z kolorem balustrad i stolarki okiennej, zabejcowanej na barwę ciepłej szarości.

Energooszczędne rozwiązania

Mieszkańcom służyć będą liczne rozwiązania przyjazne środowisku naturalnemu, m.in.instalacja fotowoltaiczna do zasilania oświetlenia zewnętrznego terenu osiedla (lampy alejkowe i sportowe, wskaźniki, podświetlana identyfikacja wizualna) w połączeniu z systemem baterii akumulatorowych.

- Technologia i zastosowane materiały pozwolą na zapewnienie wysokich parametrów termoizolacyjnych budynków, a tym samym wpłyną na obniżenie kosztów eksploatacji mieszkań i lokali użytkowych. – mówi architekt Adam Grela.

Bryła budynku jest regularnie uporządkowana – bez zbytniej utraty ciepła. Elewacja będzie miała grubszą warstwę izolacji cieplnej - 17 cm przy standardzie 10. Poprawi to o 30 proc. komfort cieplny mieszkań. Dalsze pogrubianie izolacji nie ma sensu, bo wówczas komfort ten poprawia się tylko o 5 proc.

Na tym m.in. polega podejście zrównoważone i przemyślane na osiedlu Fi. Maximum efektów przy rozsądnej ekonomice. Deweloper buduje lepiej niż inni, ale stosując racjonalizację kosztów. Z czasem – za zgodą mieszkańców - przewidziano budowę kolektorów słonecznych na ciepłą wodę. Na razie woda jest pobierana z sieci, również ta do wypełnienia kaloryferów.

Jedynie decyzja wspólnoty mieszkaniowej może uruchomić budowę instalacji solarnej, na którą przewidziano już miejsce. Kontenery na odpadki staną w hali garażowej na zabezpieczonej platformie. Śmieciarka podjeżdżać będzie tylko w określone miejsce (nikt jej nie usłyszy) i zabierze odpady. Zbudowany będzie system gromadzenia wody deszczowej do nawadniania terenów zielonych osiedla i ogródków.

Znacznie ponad standard

Zastosowane będą wysokiej jakości materiały budowlane: beton architektoniczny (od niedawna używany w Polsce), tynki z kreską, chrom, szkło, naturalna miedź, tak charakterystyczna dla Krakowa oraz płytki klinkierowe.

Mieszkania i klatki schodowe będą bardzo dobrze doświetlone naturalnym światłem, poprzez większe niż zwykle okna, świetliki i prześwity. Wszystkie instalacje zostaną elegancko zabudowane na klatkach, doprowadzona będzie do mieszkań jednolita sieć kablowa, czy satelitarna (bez możliwości zakładania – co słuszne – własnych, często szpecących instalacji).

Mieszkania będą wysokie do 270 cm (standard 257-260) a na ostatnim piętrze - 280 cm. Każdy lokator uzyska dostęp do własnego balkonu, a na parterze – ogródka. Tu także będzie można montować rolety antywłamaniowe. Zaplanowano również możliwość montażu własnej klimatyzacji w specjalnie wyznaczonym miejscu.

Układ mieszkań rozplanowano w jednym module, powiązanym z modułem konstrukcyjnym garażu podziemnego, co pozwoli na optymalne zagospodarowanie przestrzeni oraz elastyczne kształtowanie struktury mieszkań w poszczególnych etapach inwestycji, zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców. Dla każdej klatki schodowej zaprojektowano pomieszczenia na wózki i rowery, a w garażu podziemnym znajdą się zespoły komórek lokatorskich. Wzdłuż ulicy Szafrana, w przewidzianym pasażu handlowo-usługowym, zaprojektowano lokale użytkowe.

Inwestycja przebiegać będzie w dwóch etapach. Termin zakończenia pierwszego − obejmującego dwa budynki − zaplanowano na koniec 2013 roku. Drugi etap budowy osiedla rozpocznie się od 2014 roku.

Grażyna Kurowska